|
Makale Özeti:
|
Biz bu çalışmada, Marguerite Duras'ın özellikle Somut Yaşam ve Sevgili isimli yapıtlarından yola çıkarak olumsuzluk ve yadsımanın metnin basit ve/veya bağlamdan kopuk söz öbeği tasarımı düzeyinde hangi dilsel yapıları simgelediğini göstermek amacındayız. Bu yapıtlar bize tutunamama söyleminin gerçek nedenlerini ortaya çıkarmada kaynaklık edecektir. Duras tutunacak, dayanacak, güvenecek bir geçmiş ve geleceğe sahip olamama bağlamında kendini belirli bir uzamla bağlaşık görmez ve bu görüşe bağlı olarak yer’sizliğini direnç vurgusuyla ret ve yadsıma yoluna gider. Geçmişi yadsıma çoğu kez bir yerde barınamamak, direnememek, dayanamamak gibi insanı dış etkenlere karşı savunmasız bırakan bir yer’den (ev)den ayrılmanın gösterimlerine bağlı kimi dilbilgisel dönüşümlerle ortaya çıkarılmaktadır. Bu bir takım belleksel işlemlerle yapılandırılan olumsuzluk söylemi ve onun yansımaları bizi, Duras’ın yapıtındaki tümü yadsıyan bakışı irdelemeye yöneltti. Ben'in burada ve şu an sözcelediği söylemin an’lık yansımaları ile bunların süreç içinde okurda sarsıcı duygular uyandıran karşılıkları arasındaki bağıntılar Duras’ın yazma hedefini aktarmada yararlandığı söylemin olumsuz içeriklerinden yola çıkılarak çözümlenecektir. Geniş ölçüde yadsıma söylemini belleksel verilerle çözümleme odaklı çalışmamız Duras'taki bu olumsuzluk dilbilgisinin onun tüm yapıtı üzerindeki baskınlığını kanıtlamaya yöneliktir. Duras'ın yapıtlarının beslendiği olumsuz etmenler ve toplum yaşamının reddi, sürece bağlı olarak değişen yapıları çözümlemeye olanak sağlayacak ve bu açıdan yaklaşarak, yadsıyıcı söylemin derin yapısını kimi yönleriyle çözümlemek olası olacaktır. Bu çalışmanın çıkış noktası dilsel kaynaklıdır; çünkü, olumsuzluğu sözceleme sürecinde kullanılan (dil)in irdelenmesi birçok şekilde söylemi, sözcelemeyi, sözdizimini, psikolojiyi, gerçek çatışma, iğrenme ve direnci öne çıkararak aynı zamanda yazarın yaşama neden tutunamadığına ve toplumun ona neden düşmanca davrandığını göstermeye de katkı sağlayacaktır.
|