Makale Özeti:
|
Dergimizin (4)8 Güz 2016 sayısında, altı yabancı dilde olmak üzere 22 makale yer almaktadır. Yine sosyal bilimlerin farklı alanlarından oldukça ilginç yazıların bulunduğunu görmek sevindiricidir. Yazın alanı yedi makale ile temsil edilirken, toplumbilim ve tarihin dörder; dilbilim üç, eğitim ve güzel sanatların da ikişer yazıyla temsil edildiği görülmektedir.
Dilbilim alanında, Özge Sönmez, Guy De Maupassant’ın Dağ Oteli Öyküsündeki Uzama Göstergebilimsel Bir Yaklaşım başlıklı çalışmasında, ünlü Fransız öykü yazarının 1886 yılında yazdığı Dağ Oteli öyküsünde uzamın yerini ve işlevini ortaya koymaya çalışıyor. Vers une théorie sociale de l'interprétation başlıklı bu incelemede, Valery Paternotte, kognitif bilimler, iletişim kuramları ya da çeviri kuramı gibi çeşitli akademik disiplinlerden yola çıkarak yapıcı bazı düşünce izlekleri öneriyor. Metindilbilimsel Bir Çözümleme: 12 Eylül 1980 Darbe Bildirisi konulu çalışmada ise, Hasan Sefer, metni oluşturan(lar)ın dilsel araçları kullanarak darbe bildirisini nasıl ürettiklerini ortaya çıkarmayı amaçlıyor. Bu amaç doğrultusunda, yazar çalışmasında metindilbilimsel yöntemlere dayanarak Kenan Evren’in 12 Eylül 1980 askeri darbe bildirisini çözümlemesini yapıyor.
Eğitim alanında, Gülşah Tıkız ve Feryal Çubukçu’nun The Act of Wizardry and the Development of a Wizard within a Constructivist Perspective: Ursula Le Guin’s A Wizard of Earthsea adlı ortak çalışmalarında, Ursula Le Guin tarafından yazılan A Wizard of Earthsea (1968) adlı romanda hikâyenin kahramanı olan Ged’in Earthsea’deki yolculuğu boyunca yaşadığı maceraları anlatmayı amaçlıyorlar. Yazarlar eğitim temasını ele almak üzere yürüttükleri roman analizini, yapısalcı teorinin hem kognitif hem de sosyal yönünü ele alıp yapısalcı teoriye dayalı örneklendirme yoluyla yürütüyorlar. An Evaluation on Advertising Literacy Education: An Assessment of Media Literacy Curriculum in Terms of Advertising Literacy in Turkey konulu çalışmasında, Yeşim Çelik, Türkiye’de medya okuryazarlığı müfredatının reklam okuryazarlığı ekseninde değerlendiriyor. Bu çerçevede, yazar medya okuryazarlığı dersinin içeriğini reklam okuryazarlığı açısından analiz edip eski ve yeni öğretim materyallerini karşılaştırıyor.
Güzel sanatlar ile ilgili iki makale okurla buluşuyor. Literatür taramasına ve doküman incelemesine dayalı olarak gerçekleştirilen İplik Sanatı: Sanat Alanına Kabul Edilme Mücadelesi ve Çağdaş Bir Sanat Dalı Olarak Yükselişi adlı çalışmasında, Nimet Keser, geleneksel sanat tarihi perspektifi içinde ‘zanaat’a karşı ‘sanat’ biçiminde atanan değer yargılarındaki kırılmaların nasıl gerçekleştiğini, ardından da yüksek sanat olarak kabul edilegen boya resmi ile mücadeleyi incelemeyi amaçlıyor. Özlem Somuncu’ya göre; Pop Sanat’ın Gazi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Resim-İş Eğitimi Ana Bilim Dalında Eğitim Gören Öğrencilerin Grafik Derslerine Yansıması başlıklı araştırması yükseköğrenim gören öğrencilerin kendi tasarımlarını eleştirel düzeyde yorumlamasını sağlayacak olması bakımından önemlidir.
Tarih alanındaki dört makaleden biri, Nursal Kumaş’ın Hudâvendigâr Vilâyeti’nde İskân Edilen Göçmenlere Osmanlı Devleti Tarafından Yapılan Yardımlar (1878-1900) adlı çalışmasıdır. Yazar 1878 ve 1900 yılları arasında Hudâvendigâr Vilâyeti’nde iskân edilen göçmenlere Osmanlı Devleti tarafından yapılan yardımları irdeliyor. Mondros Mütarekesi’nden Yunan İşgaline Batı Anadolu’da Eşkıyalık ve Asayişi Sağlama Çabaları başlıklı çalışmasında, Hakan Yaşar, Mütareke Dönemi’nde Batı Anadolu kırsalında yaşayan insanların can ve mal güvenlikleri açısından başlıca tehdit haline gelen eşkıyalık olaylarının önüne geçebilmek için Osmanlı Devleti tarafından alınan önlemleri ele alıyor. Halil Çakır, Haklı Savaş Kavramına Post-Modern Bir Yaklaşım Olarak M. Hardt ve A. Negri’nin İmparatorluk Tezi adlı incelemesinde, Hardt ve Negri’nin bir iktidar paradigması bağlamında ele aldığı haklı savaş kavramının, küreselleşmenin politik boyutunda kazandığı önemi, sosyolojik kavramlar etrafında tartışmayı hedefliyor. Ortaçağ İslam Dünyasında Medreselerde Açılış Dersi Geleneği: Kayseri Pervane Bey Medresesi Örneği konulu çalışmasında, Mahmut Recep Keleş, Türkiye Selçuklu devletinin önemli bir şehri olan Kayseri’deki ilmi faaliyetler çerçevesinde, astronomi ve matematik alimi Şirâzî’nin özellikle tıp sahasındaki çalışmalarını değerlendiriyor.
Toplumbilim alanında bir İngilizce ve üç Türkçe makaleye yer veriliyor. Nurhayat Çalışkan Akçetin, Martin Heidegger ve Nasyonel Sosyalizm: O Bir Nazi Miydi? başlıklı makalesinde, Heidegger’in Nasyonal Sosyalizm ile ilgili düşüncelerini ve Heidegger’in bir Nazi olup olmadığı hakkındaki tartışmaları ortaya koymayı amaçlıyor. Deniz Eroğlu Utku ve Pınar Yazgan, niteliksel analizi yapılan mülakat verilerine dayanan, Active or Token Participation?: Hopes and Hinderances Before Roma Face Political Ambitions konulu ortak çalışmalarında, Romanların kısıtlı siyasi katılımının arka planını incelemeyi erek ediniyorlar. Türkiye’de Erkek Olmak: Üniversite Öğrencilerinin Yaşadıkları Zorluklar adlı ortak çalışmalarında, Özlem Haskan Avcı ve arkadaşları, erkek üniversite öğrencilerinin, Türkiye’de erkek olarak yaşadıkları zorluklara ilişkin görüşlerinin incelenmesini hedefliyorlar. Şehir ve Strese Farklı Bir Bakış: Kaymakamlarda Ortaya Çıkan Yönetsel Strese Dair Alan Araştırması ve Sonuçları konulu makalede Mehmet Hişyar Korkusuz, Türkiye’deki kaymakamların ‘Yönetici ve Stres’ bağlamında durumlarını ortaya koymaya çalışıyor.
Yazın alanında, beş Türkçe ve iki İngilizce olmak üzere, yedi çalışma yer almaktadır. Engin Bezci, Düşsel Ortaçağ’da Aşkın Kanunu: Bir Saray Edebiyatı Okuma Kılavuzu Olarak André Le Chapelain’in Aşka Dair Adlı Yapıtı adlı çalışmasında; XI. ve XIII. yüzyıllar arasında Fransız edebiyatına damgasını vuran saraylı aşk kavramını ve onun yazınsal ürünlerde bulduğu yankıyı André le Chapelain’in XII. yüzyıl sonlarına doğru yazdığı De amore (Aşka dair) başlıklı kuramsal kitap çerçevesinde değerlendiriyor. Edgar Allan Poe’s The Tell-Tale Heart on Page and on Screen adlı çalışmada, Seda Coşar Çelik, Edgar Allan Poe’nun Gammaz Yürek başlıklı öyküsü ve bu öyküden uyarlanan, yönetmenliğini Jules Dassin’in üstlendiği aynı başlıklı filmi (1941) incelemeyi erek edinir. Rahime Çokay Nebioğlu, William Golding’s Rites of Passage: Fragments of Tragedy in Postmodern Fiction konulu makalede, William Golding’in Geçiş Ayinleri adlı romanındaki postmodern özellikleri incelemeyi ve bu özelliklerin romandaki oyunbazlıktan ziyade romandaki kaotik ve trajik atmosferin oluşturulmasına nasıl katkıda bulunduğunu irdelemeyi amaçlıyor. Hasan Kaya ve Necat Çetin, Pir Sultan Abdal’ın Bir Mecmuada Yer Alan Şiirleri I adlı ortak çalışmalarında, bir mecmuada yer alan Pir Sultan Abdal şiirlerini ele alıyorlar. Mecmuada Pir Sultan Abdal’a ait toplam 69 şiir yer alır. Makale boyutlarını oldukça aşacağı için bu çalışmalarında bunlardan ilk 23’üne yer veriyorlar. Şiirlerin 22’si beş dörtlük, 1 tanesi ise 8 dörtlüktür. 23 şiirde de 11’li hece ölçüsünün kullanıldığı görülüyor. Hece ölçüsündeki kimi aksaklıkları metni tamir ederek gidermeye çalışılıyor. Hermann Hesse’nin Augustus Masalında Masal Öğeleri ve Propp’a Göre Çözümlenmesi başlıklı çalışmada, Meryem Nakiboğlu, öncelikle masal ve masal çeşitlerine değindikten sonra, Augustus masalının türü ve özelliklerini belirlemiştir. Daha sonra da, söz konusu masal Rus halkbilimci Vladimir Propp’un bir taraftan 31 maddeden oluşan masal inceleme ölçütleri diğer taraftan da veri ve sembollerine göre karşılaştırılmaktadır. Çalışma söz konusu masalın işlevselliğinin Propp’un Masalın Biçimbilimi metoduyla çözümlemesiyle son bulmaktadır. Amandine ya da İki Bahçe Öyküsündeki İyi Vahşi Mitinin İzleri konulu makalede Rabia Topan, Michel Tournier’in Amandine ya da İki Bahçe adlı yapıtındaki iyi vahşi mitini mit eleştirisi yaklaşımı ile incelemeyi hedefliyor. Modernist Roman Olarak As I Lay Dying & Sessiz Ev başlıklı çalışmada, Yusuf Ziyaettin Turan Anglo-Amerikan edebiyatından William Faulkner’ın As I Lay Dying (1930) romanı, Türk edebiyatından Orhan Pamuk’un Sessiz Ev (1983) romanı ile Batı tarzı modernist roman özelliklerini, özellikle “bilinç akışı” tekniği bağlamında karşılaştırıyor. İrfan Atalay, Yapıt Çözümlemesinde Toplumeleştiri, Yazın Toplumbilimi Yöntemleri ve Lucien Goldmann’ın Oluşumsal Yapısalcılığı başlıklı çalışmasında, yöntem gereği metinde yer alan içsel olguların saptanmasını içeren anlama ve dışsal yapıların yapıttaki sorunsalla ilintilerini içeren açıklama aşamalarının anlaşılmasını isteyen Goldmann’ın yöntemini tanıtmayı amaçlamaktadır.
Tekirdağ – 2016
|