|
Makale Özeti:
|
Orta Doğu, Afrika’nın kuzeyi, Uzak Doğu ve Doğu Afrika’yı
birbirine bağlayan ticaret yollarının geçtiği bir bölgedir. Bu tarihsel
öneminin yanında, küresel güçlerin enerji yarışında bir rekabet alanı
haline gelmiştir. Bu çalışmanın amacı, Orta Doğu’nun jeopolitik önemini
ve bölge üzerindeki küresel güçlerin enerji kaynaklı ekonomik, ideolojik
ve siyasi mücadelelerini ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda Orta
Doğu’nun jeopolitik ve jeostratejik önemi ve bu önemini arttıran
jeoekonomik özellikleri, tarihsel analiz yaklaşımıyla betimselbir şekilde,
güncel gelişmeler de dikkate alınarak değerlendirilmiştir. Petrolle
özdeşleşen bir coğrafya olan Orta Doğu’da dünya petrol rezervlerinin %
60’tan fazlası bulunmaktadır. Zengin petrol yataklarının varlığı bölgenin
jeo-ekonomik ve jeo-stratejik önemini arttırmıştır. Eskiden ehemmiyetsiz
olan geniş çöllerin bulunduğu alanlar, petrolün keşfiyle birlikte artan bir
değer kazanmıştır. Küresel rezervlerin üçte ikisine sahip olan Orta Doğu,
dünya petrolünün ana kaynağı olduğu gibi bölgesel ve küresel
gerilimlerin de odağıdır. Tarihte meydana gelen dünya savaşları ile
günümüzdeki bölgesel çatışma ve iç savaşların yaşanmasındaki temel
sebep, enerji kaynakları üzerindeki hegemonya yarışıdır. Dünya
devletlerinin enerji ihtiyacının karşılanmasında önemini koruyan Orta
Doğu, küresel güçlerinenerji mücadelesinin ortaya çıktığı bir çatışma
alanı haline gelmiştir. 21. yüzyılın en önemli meselesi, Orta Doğu’daki
enerji kaynakları üzerine oynanan yeni büyük küresel oyunlardır.
Günümüzde Orta Doğu’da enerji kaynaklarının paylaşımını hayata
geçirebilmek için, tarih yeniden yazılmakta ve sınırlar yeniden
çizilmektedir.
|