|
Derginin Adı:
|
MELİKŞAH ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ
|
|
Cilt:
|
2013/2
|
|
Sayı:
|
1
|
|
Makale Başlık:
|
PRINCIPATUS DÖNEMİNDE ROMALI ASKERLERİN HUKUKÎ DURUMU
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
THE LEGAL STATUS OF ROMAN SOLDIERS IN THE AGE OF PRINCIPATUS
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
1.10.2015
|
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
|
Makale Özeti:
|
Roma ve diğer çağdaşı toplumlarda halk, meslekî olarak farklı sınıflara ayrılmaktaydı.
Askerler ayrı bir statü olarak kabul edildikleri en eski dönemlerden
itibaren gerek sosyal hayatta gerekse hukukî anlamda toplumdaki diğer sınıflardan
farklı kurallara tabi olagelmişlerdir. Bu farklılıklar bazen sivil vatandaşlar
karşısında ayrıcalıklar bazen de onlara göre bazı kısıtlamalar biçiminde karşımıza
çıkmaktadır.
Çalışmada, öncelikle Principatus Döneminde (M.Ö.27-M.S.235–284)
Augustus’un iktidara geçmesiyle başlayan bu dönemde Roma İmparatorluğunda
o zamana kadar sadece savaş zamanı toplumun belirli kesimlerden toplanan
milis ordusu olarak adlandırılabilecek bir ordudan sürekli silah altında bulunan
düzenli orduya geçilmesi ve askerliğin de bir tür meslek olarak kabul edilmesi
ele alınmıştır. Sırasıyla Roma ordusunun askerler, subaylar, lejyonerler (legio),
destek birlikleri (auxilia), imparatorluk muhafızları ve donanmadan oluşan yapısı
ele alınmıştır. Askerlik hizmetinden yasaklılar ve muaflar ile askerliğe girişin
sosyal statüde meydana getirdiği değişiklikler, askerlere özgü suçlar olan firar,
düşmana kaçmak, emre itaatsizlik, vatana ihanet, teçhizatın satılması vd. ile
bunların cezaları ele alındıktan sonra maaş ve ganimete ilişkin açıklamalar yapılmıştır.
Son olarak askerlik hizmetinin sona erme biçimleri olan normal emeklilik
(missio honesta), malulen emeklilik (missio causaria), askerlikten çıkarılma
(missio ignominiosa) veya çeşitli nedenlerle arızi (geçici) askerlikten çıkarılma
türleri ve emeklilerin (veterani) sahip oldukları haklar ve imtiyazlar ele alınarak
çalışma bitirilmiştir.
Çalışmada askerlerin Özel Hukuk bakımından durumlarına, asker kişilerin
evlenme yasaklarına ve tâbi olduğu rejime, asker kişilerin vasiyetnamelerine,miras hukuku ve bu bağlamda ‘postliminium’ kavramına ve Roma’da askerlerin
mülkiyet edinmesine ilişkin önemli bir kavram olan ‘peculium castrense’ kavramlarına
değinilmemiştir.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
In Roman and the other contemporaneous societies, people used to be
divided into various vocational groups. Soldiers have been subject to different
social orders and legal rules other than the people in the society since the early
ages they were accepted as a separate status in social life. When compared to
ordinary people, in some cases these dissimilarities come into existence as a
privilege. On the other hand in some cases, these dissimilarities appear as a
restriction.
Firstly, the replacement of the system of citizen-conscription only decreed
in emergencies by a standing professional army in the age of Principatus (27
BC-AD 235-284) from the beginning of the reign of Augustus has been
examined in this study. Then the components of Roman army such as officers,
legions, auxiliary forces, Praetorian Guards and navy forces have been
analyzed relatively. After having dealt with the matters such as banning and
exemption from military service, the changes brought by the entering the
military, seen in social status and criminal offences peculiar to military forces,
wages of soldiers and the division of war-booty have been explained.
Lastly, separations and discharges from military service and their types
such as missio honesta, missio causaria, missio ignominiosa and the rights and
privileges enjoyed by veterani have been discussed.
The legal status of Roman soldiers in the aspect of private law for instance
the matters such as marriage prohibition, wills drawn up by soldiers and the
concept of postliminium and peculium castrense are not in the scope of this
study.
|