Derginin Adı:
|
Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi
|
Cilt:
|
2015/4
|
Sayı:
|
3
|
Makale Başlık:
|
BATI EDEBİYATINDA TİYATRO ELEŞTİRİSİNİN GENEL SEYRİ
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
THE GENERAL JOURNEY OF THEATRE CRITICISM IN WESTERN LITERATURE
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
20.10.2015
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
Makale Özeti:
|
Eleştiri, bir nesneyi, iyi ve kötü yanlarıyla değerlendirmek anlamına
gelmektedir. Edebiyat eleştirisi ise edebî eseri belli kriterler veya belli
metotlar çerçevesinde inceler ve değerlendirir. Değerlendirirken de iki yönlü
hareket eder. Birincisi eserin güzellikleri, üstünlükleri, başarılı yönleri; diğer
taraftan da aynı eserin zayıf taraflarını, aksaklıklarını ortaya koyar ve
hükmünü verir.
Bu çalışmanın amacı da, Batı edebiyatında tiyatro eleştirisinin nasıl
başladığını ve günümüze kadar nasıl bir seyir takip ettiğini ortaya koymaktır.
Literatür taraması sonucu oluşturulan çalışmada öncelikle “eleştiri” kavramı
tanıtılmış, “eleştiri” terimi ve kavramının Batı edebiyatında aldığı şekiller ve
değişmeler, edebî eleştirinin mahiyeti, Batı edebiyatında eleştirinin gelişimi
üzerinde durulmuştur. Çalışmanın bir sonraki bölümünde ise Batı
edebiyatında tiyatro eleştirisinin başlangıcından günümüze doğru gelişimi ele
alınmıştır. Çalışmada, tiyatro konusundaki ilk kuramsal görüşlerin Antik
Yunan dönemine ait olduğu görülmüştür. Batı tiyatro kuramının başlangıcı
olarak da Aristoteles’in Poetika’sı kabul görmektedir. Poetika’da kullanılan
kavramlar ve tartışmalar daha sonraki tiyatro kuramlarının bilhassa Batı
tiyatrosundaki teorilerin gelişmesini önemli bir şekilde etkilemiştir. Antik
Yunan’dan günümüze kadar da değişen zamana ve toplumsal gelişmelere
bağlı olarak değişen anlayışlar çerçevesinde tiyatroyla ilgili çeşitli görüşler
ortaya çıkmıştır. Bu görüşlerin odak noktasını yazar, eser, okur, toplum
oluşturur. Eleştiri de dış dünyaya, sanatçıya, okura ve esere dönük olarak
gerçekleşecektir.
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Criticism means assessing an object with its good and bad sides, and is
used mostly for stating the bad and missing sides of an object today. The
literary criticism examines and evaluates the literary works in the scope of
certain criteria or certain methods. To do this, it acts in two ways. The first
one mentions the beauties, superiorities, successful sides of the object; and
the second one mentions the weaknesses of the same work, shows the
missing points and makes judgments.
The purpose of this study is revealing how the theatre criticism started in
the Western Literature, and how it proceeded until today. In the study which
was formed with the literature scanning method, firstly, the “criticism”
concept is introduced. The forms and changes of the term “criticism” in the
Western Literature, the true nature of the literary criticism, and the
development of criticism in the western literature are emphasized. In the
following section of the study, the development of the theatrical criticism
from its emergence in the Western literature and its journey until today has
been explained.
In the study, it has been observed that the first institutional viewpoints on
theatre belong to the Ancient Greek Era. The Poetics of Aristotle is accepted
as the starting point of the Western Theatre Theory. The concepts and debates
used in the Poetics influenced the future theatre theories especially the
theories in the Western Theatre in an important way. From the Ancient Greek
until today, various viewpoints have emerged on theatre depending on the
changing time, social developments and understandings. The focal point of
these viewpoints consists of the author, the work, the reader, the society. The
criticism will occur as directed towards the outer world, the artist, the reader
and the work.
|