Derginin Adı:
|
Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
|
Cilt:
|
2016/2
|
Sayı:
|
1
|
Makale Başlık:
|
FUZÛLÎ’NİN TÜRKÇE MEKTUPLARINDA BİR SÖZ VARLIĞI İNCELEMESİ
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
ANALYSIS OF VOCABULARY IN FUZÛLÎ'S TURKISH LETTERS
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
28.02.2016
|
Okunma Sayısı:
|
2
|
Makale Özeti:
|
Klasik Türk Edebiyatının zirveye ulaştığı devir olarak kabul edilen XVI. yüzyılın, hem Anadolu hem de Azeri sahasında tartışmasız en yetkin sanatçılarından biri de Fuzûlî’dir. Bu çalışmada şiirde olduğu gibi nesirde de Klasik Türk Edebiyatının en güzel eserlerini meydana getirmiş olan Fuzûlî’nin Türkçe Mektuplarında bir söz varlığı incelemesi yapılmıştır. Her ne kadar bu dönem şiir ve nesir dili Arapça ve Farsçanın yoğun etkisinde kalmışsa da, Türkçeye has ses ve şekil yapısı, özellikle de söz diziminin temel kaideleri bu dönem eserlerinde net bir şekilde görülmektedir. Türkçe Mektupları üzerinden Fuzûlî’nin söz dünyası ile ilgili fikir verecek bir söz varlığı çalışması yapmak suretiyle Fuzûlî ve devri ile ilgili çalışmalara bir yenisini eklemek temel olarak amaçlanmıştır. Fuzûlî’nin, tespit edilebilmiş beş Türkçe mektubu bulunmaktadır. Bunlar üzerinde yapılmış söz varlığı çalışmasına rastlanmamıştır. Bu mektuplar hem kendinin özel hayatıyla hem de devrinin sosyal ve idari hayatıyla ilgili olması bakımından önem taşıyan ve Fuzûlî’nin edebi şahsiyetini, nesirdeki ustalığını aksettiren mektuplardır. Söz varlığı araştırması için önce her bir mektupta bulunan kelimeler çıkarılarak kökenleri yönünden değerlendirilmiş sonra da bütün mektuplar söz varlığı açısından karşılaştırmalı olarak ele alınıp incelenmiştir. Ulaşılan bulgular genel bir değerlendirmeye tabi tutulmuştur.
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Fuzuli undoubtedly was one of the most prominent writers in both Anatolia and Azerbaijani areas at XVI.
century, the period during which classical Turkish literature reached its peak. In this study, the vocabulary in
the Turkish letters of Fuzuli, who composed the most beautiful works in prose as well as in poetry, was
evaluated. Even though the prose and poem was under the influence of Arabic and Persian languages,
Turkish specific phonological and morphological structures, and especially basic syntax rules are noticeable
in his works. Based on his Turkish letters, it was aimed to shed light on Fuzuli's vocabulary world and his era.
There are five known letters of Fuzuli. A vocabulary study on his letters is not known to date. These letters
are important as they represent Fuzuli's private as well as social and cultural life and his competence in
literature. As part of vocabulary study, first, all of the words in every letter were etymologically analyzed and
then all of the letters were evaluated comparatively. Finally, the obtained results were interpreted in detais.
|