|
Derginin Adı:
|
RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
|
|
Cilt:
|
2015/2
|
|
Sayı:
|
2
|
|
Makale Başlık:
|
TÜRK ATASÖZLERİNDE AKRABALIK ADLARININ KULLANIMI
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
THE USE OF KINSHIP NAMES IN TURKISH PROVERBS
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
17.04.2016
|
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
|
Makale Özeti:
|
Söz varlığı içinde yer alan atasözleri yazılı kültürün yaygın olmadığı zamanlarda toplum hafızasının öğüt ve kanun olarak tasavvur ettiği hikmetli sözler bütünü olmuştur. Türkçe Sözlük’te akraba, kan bağıyla birbirine bağlı olan kimselere; hısım ise evlilik yoluyla aralarında bir ilişki, bir yakınlık doğan kimselere denir. Türkçe, akrabalık adları bakımından birçok dile göre daha fazla sözvarlığına sahiptir. Bu çalışmada, atasözleri ve akraba adları arasındaki ilişki türü ifade edilecektir. Buna göre atasözlerindeki akraba adlarında, amca baba gibi saygın; amca oğlu amcasının kızının evlenememesinden sorumlu kişi; çocuk tek başına bir işin altından kalkamaz; dayı yeğenlerinin yetiştirilmesinden sorumlu kişi; dede çevresindekilere yapmaları gereken işi gösteren öncü; eloğlu güvenilmeyen kişi; elti sevilmeyen kişi; eş eşinden bir şey isteyen kişi; evlât erkek evlât; gelin kendisini düşünen kişi; görümce gelinler tarafından sevilmeyen kişi; güveyinin her yaptığı göze batar; hala yeğenlerinin yetiştirilmesinden sorumlu kişi; kardeş hayırsız da olsa olması istenen kişi; karı/avrat evi yuva haline getiren, aileyi birbirine bağlayan, bazen de evi yıkan kişi; kaynana gelinlerce sevilmez; koca karısı üzerinde otoriter; kuma eltilere göre daha iyi anlaşılabilen; teyze anne gibi değerli, fedakâr; yenge gelinin yanında olan, ona yardım eden kişidir.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Proverbs which are parts of vocabulary, were accepted as rules and advice in societies when the written culture was not common. In Türkçe Sözlük, akraba is used for people who are connected by blood; hısım is used for people who are connected by marriage. Turkish has a relatively large vocabulary of relatives. In this study, the type of relationships between proverbs and relative names will be expressed. Accordingly, -How relatives are represented in proverbs is as follows: Amca (uncle, father’s brother) is respected like father; amca oğlu (son of the uncle) is responsible for his uncle’s daughter not getting married; çocuk (child) cannot overcome difficulties by him/herself; dayı (uncle, mother’s brother) is responsible for bringing up his nephews/nieces, dede (grandfather) is the leader showing those around him what should be done; eloğlu (son-in-law) is is an unreliable person; elti (wife of the brother of a woman’s husband) is unlovable person; eş (wife/husband) makes a request to her husband; evlât (children) is the son; gelin (daughter-in-law)is self-centered; görümce (sister of a woman’s husband) is someone who is not loved by daughter-in-laws; güvey (son-in-law who lives with his wife’s family)stands out whatever he does; hala (aunt, father’s sister) is responsible for bringing up her nephews/nieces; kardeş (sibling) is needed in spite of everything; karı/avrat (wife) makes a house a home, brings all the family together, sometimes breaks up the family; kaynana (mother-in-law) is not loved by daughter-in-laws; koca (husband) is an authority over his wife; kuma (second wife) is a person who is easier to get along with than elti; teyze (aunt, mother’s sister) is as precious and devoted as a mother; yenge (aunt-in-law) supports daughter-in-law.
|