Derginin Adı:
|
RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
|
Cilt:
|
2015/2
|
Sayı:
|
2
|
Makale Başlık:
|
ŞEYH GALİB DİVANI’NDAKİ BAZI MUSİKİ TERİMLERİNİN DİNÎ-TASAVVUFÎ ANLAM AÇILIMLARI
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
RELIGIOUS AND SUFISTIC REFERENCES OF SOME MUSICAL TERMS IN SHEIKH GALIB’S DIVAN
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
17.04.2016
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
Makale Özeti:
|
Makale, şiir ve musiki kavramları üzerine kurulmuştur. Her ikisinin temelinde dinî inanç yatması konusunda bazı açıklamalar yapılmıştır.Osmanlı Devleti’nin ortaya koyduğu kültür ve sanat eserlerinin temelinde din ve tasavvuf anlayışının olduğu belirtilmiş; bu anlayış, şiirlerin arka planında yer alan manevî manaların bir gerekçesi olarak düşünülmüştür. Şiirleri üzerinde inceleme yapılan Şeyh Galib’in hayatı, hocaları, aldığı eğitim ve Mevlevî oluşu hakkında bazı noktalar sunulmuş; yukarıda vurgulanan Osmanlı kültür ve sanat anlayışında yer alan din ve tasavvuf anlayışının varlığı kuvvetlendirilmek istenmiştir. Şeyh Galib Divanı’ndan seçilen musiki terimleri makalede yer alan sayıdan daha fazladır. Farklı manaları haiz olmalarına dikkat edilerek seçilmiştir. Bu sebeple bir terimin geçtiği bütün beyitlere yer verilmemiştir. Beyitlerin seçiminden sonra terimlerin kendi teknik/aslî anlamları belirtilmiş daha sonra gönderme yapılan dinî ve tasavvufî manalar izah edilmiştir. Beyitlerdeki musiki terimleri, İslam medeniyetinin bazı sembollerini, vahdeti ve kesreti; ârif, sûfi ve evliyaların hallerini; şeriat, tarikat, hakikat ve marifeti; Eflatun, Hallac-ı Mansur, Mevlana gibi bazı düşünce ve din büyüklerini temsil etmektedir. Şeyh Galib’in bütün tarikatlara ait ortak esasları, İslam kültür medeniyetinin ortak değerlerini ifade ettiği gibi sadece Mevlevîliği ilgilendiren esaslardan da bahsettiği görülmektedir. Mansûr, Meyân, Nefir, Nevâ, Pest vb terimler genel tasavvufî haller için kullanılırken “ney” ve “rebab” terimleri özellikle Mevlevîlik için kullanılmıştır.
|
Alternatif Dilde Özet:
|
This article is built upon the terms of poetry and sufi music, and makes some remarks on the fact that both are built upon belief. It is stated that understanding of religion and sufism underlies cultural and art works produced by the Ottoman state. This view is believed to be the rationale of spiritual meanings behind poems. The article also examines Sheikh Galib’s poems and highlights some important points about his life, mentors, education and being Mevlevi. Moreover, the article attempts to solidify existence of above mentioned understanding of religion and sufism of Ottoman understanding of culture and art. The number of selected musical terms from Sheikh Galib’s Divan is more than cited in the article. the terms were meticulously chosen by considering their having several meanings. That is why, all the verses in which a term is once used were not used. After verses were selected, their technical/original meanings were defined and religious and sufistic meanings they refer to were clarified. The musical terms in the verses symbolise some symbols of Islamic civilization, singularity and abundance; spiritual state of gnostic, sufi and saint or mahatmas; sharia, religious order, divine truth and mystique; some great thinkers and eminent philosophers and Islamic scholars like Plato, Hallac-ı Mansur, and Rumi. It seems that Sheikh Galib speaks of the principles which are solely related to Mevlevi order as well as that the principles which are common to all religious orders and common values of Islamic cultural civilization. Terms such as Mansûr, Meyân, Nefir, Nevâ, Pest are used for general sufistic states, while terms such as “ney” and “rebab” are used particularly for Mevleviyeh.
|