|
Derginin Adı:
|
Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
|
|
Cilt:
|
2016/2
|
|
Sayı:
|
2
|
|
Makale Başlık:
|
KIRGIZ ATASÖZLERİNDE GEÇEN HAYVAN ADLARI ÜZERİNE BİR İNCELEME
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
A STUDY ON ANIMAL NAMES USED IN KIRGHIZ PROVERBS
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
16.05.2016
|
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
|
Makale Özeti:
|
Dillerde yaşayan birçok kelime, milletlerin yaşadıkları bölgelerden ve yaşayış tarzlarından fazlasıyla
etkilenmektedir. Karasal bir iklimde yaşayan milletler, geçimlerini daha çok tarım ve hayvancılıkla
sağladıkları için bu hayat tarzını, kullandıkları kelimelere yansıtmışlardır. Türkler, yaşadıkları coğrafyalarda
tarım ve hayvancılıkla uğraştıklarından at, koyun, keçi, deve, inek ve öküz gibi hayvan isimlerin dilimizde
sıkça kullanılmaktadır. Dilimizdeki hayvan isimleri sadece hayvan isimleri olarak kalmamış, insan ve
hayvanlardaki benzer özellikler dikkate alınarak atasözleri ve deyimlerde kullanılmıştır. Dilimizin en önemli
söz varlığı olan atasözleri ve deyimlerde hayvan isimlerinin yer alması, farklı anlamları ilgi çekici şekilde ifade
etmemizi sağlamıştır.
Uzun deneme ve gözlemlere dayanılarak söylenmiş ve halka mal olmuş, öğüt verici sözlere atasözü denir.
İnsanlar günlük yaşamda kendilerini daha iyi ifade edebilmek amacıyla sık sık deyim ve atasözlerinden
yararlanır. Atasözleri toplumun yüzyıllar boyunca geçirdiği gözlem ve denemelerden, ortak düşünce, tutum
ve davranışlarıyla dünya görüşünden oluşan, genel kural niteliğindeki kısa, özlü, kalıplaşmış sözlerdir. Bir
milletin hayat tarzını, doğaya, olaylara bakış açısını, derin tarihi kültürünü yansıtan, yazı dilinden ziyade
konuşma dili vasıtasıyla kuşaktan kuşağa, bölgeden bölgeye aktarılan, tarihi süreç içinde dilin en az değişime
uğrayan öğelerindendir.
Kırgız Türkçesinde hayvan adlarıyla kurulan atasözleri ve bunların Türk dünyası atasözleriyle ilgili
ortaklıklarını inceleyeceğimiz bu çalışma, Kırgız Türkçesinde hayvan adlarından yararlanılarak kurulmuş
atasözlerinin dil kültür ilişkisi dikkate alınarak tespiti ve tasnifinden oluşmaktadır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Most of the words used in languages are affected by regions and life styles of nations. Since nations who live
in a region with continental climate livelihood mostly with agriculture and livestock, words related to
agriculture and livestock are commonly used in their life styles. Since the Turks deal with agriculture and
livestock, words such as horse, sheep, goat, camel, cow and ox are widely used in their daily life. Moreover,
animal names are not only used to define animals but also they are used in proverbs and idioms by
considering common features of human beings and animals. Using animal names in proverbs and idioms,
which are the most important vocabulary in Turkish language, helps people to express different meanings in
an interesting way.
A proverb is a simple and concrete saying, generally known sentence of the folk which are produced after
long observation and testing. People often use poverbs and idioms to express themselves better in daily life.
Proverbs are statements which are product of observation and testing, common sense, attitude and
behaviour including world-view. Also, they are simple, concrete and maxim saying which can be qualified as
rules. Proverbs reflect a nation’s life style, attitude to nature and event, and history of culture. Furthermore,
proverbs are handed down from generation to generation, region to region by spoken language instead of
written language. Finally, proverbs are the least changed component of a language.
In this study we will consider proverbs, which are generated using animal names, in Kirghiz Turkish language,
and common properties with proverbs used in other Turkish nations. Also, determination and classification of
these proverbs are made by considering language and culture relations among Turkish nations.
|