|
Derginin Adı:
|
Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi
|
|
Cilt:
|
2016/5
|
|
Sayı:
|
1
|
|
Makale Başlık:
|
SELÇUKLU-ERMENİ İLİŞKİLERİNDE MİLLET-İ SADIKA’NIN İZLERİ
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
THE ROYAL NATIOSN’S WATCHS IN THE SELJUKS AND BYZANTIUM EMPIRE ASSOCIATES
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
13.06.2016
|
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
|
Makale Özeti:
|
VII. yüzyıl sonlarından itibaren Anadolu, Bizans hâkimiyetinden çıkarak
önce Emevilerin onlardan sonra ise X. yüzyılın sonlarına kadar Abbasîlerin
elinde kalmıştır. X. yüzyıldan itibaren ise Anadolu’nun tamamına Bizans
yeniden hâkim olmuştur. Bizans İmparatoru II. Vasil, hayatının son yıllarında
Kafkaslar’da faaliyet göstermiştir. Ermeni Bağratuni hanedanından I.
Gagik’in ölümünden sonra bu bölgede karışıklıklar çıkmış ve bu da Bizans
İmparatoru’na başarılı bir müdahale fırsatı vermiştir. Gürcistan’ın bir kısmı
gibi Van Bölgesi de Bizans İmparatorluğu’na dâhil olmuş, Ermeni Ani
Hanedanlığı ise Ionnes Symbat’ın ölümüne kadar Ermenilerin elinde kalmış,
onun ölümünden sonra ise Bizans İmparatorluğu’na katılmıştır. Bizans
imparatorları, Ermenilerin yaşadıkları yerleri almakla kalmamış aynı
zamanda Ermeni Tarihçi Urfalı Mateos’un da belirttiği gibi “Ermeni
milletinin kumandanlarını kendi ev ve eyaletlerinden çıkartıp götürmüşlerdi.”
Uzun zaman boyunca Bizans hâkimiyeti altında kalan Ermeniler, hiçbir
zaman özgürce hareket edememişlerdir. Bu durum Ermeni Tarihçi Urfalı
Mateos tarafından da birçok kez dile getirilmiştir. Türkler 1047-1048
yılından itibaren Anadolu’ya akınlara başlamışlardır. Bu akınların
güzergâhlarından birisi de Ermenilerin yaşadıkları Van Gölü bölgesidir.
Azerbaycan genel valiliğine atanan İbrahim Yinal, Tuğrul Bey’den aldığı
buyruk üzerine Kutalmış ile birlikte harekete geçerek 1048 tarihinde Pasin
Ovası’nda Liparit, Aaron ve Katakalon kumandasındaki Bizans ordusunu
bozguna uğratmıştır. Ölen Bizans İmparatoru Konstantin Dukas’ın yerine
geçen VI. Romanos Diogenes, Türklere karşı yeni bir ordu hazırlamıştır ki bu
ordunun içerisinde Ermeniler de bulunmaktadır. Ancak Ermeniler, Bizans’ın
kendilerine karşı uyguladıkları muameleden rahatsızlık duydukları için
Malazgirt Savaşı’nda savaş alanını terk etmişlerdir. Anadolu’nun Selçuklular
tarafından fethiyle birlikte Ermeniler de Türk idaresi altına girmişlerdir.
Özellikle dinî açıdan Bizans’ın baskısı altında bulunan Ermeniler bundan
sonraki süreçte de kendi çıkarları için zaman zaman Türklerin Bizans ile olan
ilişkilerinde Türklerin yanında yer almışlardır. Bu durum bugün veya
1915’de yaşananların aksine Türk - Ermeni ilişkilerinin tarihi süreçte
düşmanca ve olumsuz olmadığının belirtileridir. Osmanlı Devleti bu milletle
o kadar iç içe yaşamıştır ki onu “Millet-i Sadıka” olarak isimlendirmiştir. Biz
de bu makalemizde Osmanlı Devleti’nin “Millet-i Sadıka” olarak onure ettiği
Ermenilerin Türklerle olan bu olumlu ilişkisinin Selçuklular devrindeki
izlerini ortaya koymaya çalışacağız.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
On the ends of the VII. century, the Anatolian takes out Byzantium
Empire’s domination and firstly Umayyad’s after then on the ends of X.
century pass into the hands of Abbasi. Until X. century the Byzantium
Empire dominates again all of The Anatolian. The emperor of The
Byzantium Empire II. Vasil operates in Caucasian in ends of his life. A lot of
confusion happens in this region after who a man in an Armenian dynasty I.
Gagik’s death and this confusions gives a succesful intervention opportunity
to Byzantium Emperor. Van nation included to Byzantium Empire like a part
of Georgia, also Armenian Ani dynasty stay in the hands of the Armenians
until Ionnes Symbat’s death after his death this dynasty joins to Byzantium
Empire.Byzantium Emperors aren’t only take Armenian’s live space even
they remove and take Armenian commanders their houses in their states like
Armenian historian from Urfa Mateos’s as pointed out. Armenians under the
domination of Byzantium Empire long time Byzantium and they never move
freely. This situation expressed by a lot of time Armenian historian Mateos
from Urfa. Turks starts to raids to The Anatolian until years 1047-1048.Van
Lake nation is one route of this raids where the Armenians live.Assigned
General Government of Azerbajian İbrahim Yinal defeats under control of
Liparit, Aaron, and Katalkon Byzantium army action with Kutalmıs with
Tugrul Bey’s order in Pasin Valley in 1048. Who replace with dead
Byzantium Emperor Konstantin Dukas, Romanos Diogenes prepares a new
army even Armenians is locate in this army. But Armenians leaves battlefield
in the war of Manzikert because the Byzantines applies abuse to Armenians.
Armenians get under administration to Turks with the conquest of Anatolia
by the Turks. Especially from a religious perspective Armenians under the
pressure of Byzantium after this process they are locate next to the Turks
sometimes because of their profit. This situation make signs Turk-Armenian
relations aren’t unfriendly or negative in historical progress unlike events on
today or 1915. Ottoman Empire live so nested Ottomans say them : Royal
nation. We try reveal in this article Armenians’ positive relations with Turks
signs in Seljuks rev who Ottomans says them to royal nation and they have
honor their, Armenians.
|