|
Derginin Adı:
|
Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
|
|
Cilt:
|
2016/1
|
|
Sayı:
|
35
|
|
Makale Başlık:
|
ALTAYCA KELİME SONU –N SESİ ÜZERİNE
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
ON THE ALTAIC ENDING SOUND -N
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
19.10.2016
|
|
Okunma Sayısı:
|
2
|
|
Makale Özeti:
|
Bu çalışma W. Bang’ın T’ong Pao dergisinde 1895 yılında yayımladığı “Zum auslautenden N im Altaischen” isimli makalesinin tercümesidir. W. Bang, incelemesinde kısaca şu sonuçlara varmıştır: Grunzel’in, Altay Dillerinin Karşılaştırmalı Grameri Taslağı isimli eserinde değindiği Altaycada kelime sonundaki n sesinin yapısal olmayarak sonradan eklendiği tezinden, bu nazal sesin analoji yoluyla geliştiği sonucuna ulaşılır. Ancak sözcüklerdeki analojiye dayalı değişimin fonetik olarak açıklanması gerekirken, -n sesi için Altay dillerinde bu mümkün değildir. Bang, çalışmasında Mançuca baktambi, dabambi ve toktombi fiillerini incelemiş, Buryatça, Moğolca ve Mançucada aynı olan matan eyleminin geniş zaman çekimlerini karşılaştırmış ve geniş zaman karakterini veren ögenin n olduğunu tespit etmiştir. Bu fikri desteklemek için Altayca +nar, +ner, +lar, +ler çoğul eklerinin kullanımlarından örnekler verilmiştir. Mançucadaki çoğullar ere ve tere incelenince r’nin düşmesiyle ese ve tese haline geldikleri ve biçimsel olarak mi-n, si-n’e karşılık oldukları görülür. Bu yazıda Altayca sözcük sonu n sesinin inorganik değil yapısal bir ek olduğu tezi savunulmuş ve ispat edilmeye çalışılmıştır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
In this article we translated W. Bang’s article named “Zum auslautenden N im Altaischen” which published in T’ong Pao magazine in 1895. In his study W. Bang come to this conclusion: Grunzel’s thesis which he put forward in his book called the Outline of Comparative Grammar of Altaic Languages shows that Altai language n sound in word endings is not organic but added afterwards. This thesis shows that nasal sound developed with analogy. However analogic word changes should explain phonetically but for “–n” this is not possible in Altai languages. In this paper Manchu language verbs baktambi, dabambi and toktombi examined, present tense forms of verb matan which is the same at Manchu, Mongolian and Buryat languages compared by Bang and it is concluded that “n” unit gives the present tense sense. To support this idea the usage of Altai plural suffixes +nar, +ner, +lar, +ler given as examples. After examination of Manchu language plurals ere and tere it’s seen that these unites turn ese and tese with lose of letter “r” and they become equivalent mi-n, si-n. In this study its supported and proved that Altai word ending n sound is not inorganic but structural.
|