|
Derginin Adı:
|
Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
|
|
Cilt:
|
2016/2
|
|
Sayı:
|
4
|
|
Makale Başlık:
|
DEDE KORKUT KİTABINDA GEÇEN ATASÖZLERİNİN ANLAMSAL İNCELEMESİ VE TÜRKİYE TÜRKÇESİNDEKİ EŞ ANLAMLILARI
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
SEMANTIC EXAMINATION OF PROVERBS APPEAR IN BOOK OF DEDE KORKUT AND SYNONYMS IN TURKEY TURKISH
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
26.12.2016
|
|
Okunma Sayısı:
|
2
|
|
Makale Özeti:
|
Atasözleri; bir milletin değer yargılarını, ahlakî değerlerini, düşünce yapısını ve yaşayış tarzını yansıtan, bu
unsurları kuşaktan kuşağa aktaran edebî sözlerdir. Atasözlerinin ne zaman ortaya çıktığı ve ilk söyleyeni tam
olarak belli değildir. Fakat bir milletin tarihî süreç içerisinde şekillendirdiği bu özlü sözler, orijinal şekliyle ya da
aynı anlama gelecek benzer ifadeler vasıtasıyla günümüze dek ulaşabilmektedir. Böylece atasözleri, bir milletin
tarihin derinliklerinden süzülerek gelen kültürel kimliğini net olarak yansıtabilmektedir. Milletimize ait
atasözlerini içeren eserlerden biri olan Dede Korkut Hikâyeleri, XVI. yüzyılda yazıya geçirilen edebî
ürünlerdendir. Türklerin yaşayışı ve değer yargılarıyla ilgili oldukça önemli tespitlerin yapılmasına imkân
tanıyan Dede Korkut Hikâyeleri, içerisinde bulunan atasözleri ve deyimler gibi kültür taşıyıcısı unsurlar
sayesinde daha da önem kazanmaktadır. Eserde yer alan atasözleri, XXI. yüzyılda dahi birtakım değişikliklerle
milletimiz arasında yaşamaya devam etmektedir. Bu çalışmada öncelikle Dede Korkut Kitabı’nda yer alan
atasözleri ve bu atasözlerinin günümüzde kullanılan eş anlamlı türevleri tespit edilmeye çalışılacaktır. İkinci
aşamada tespit edilen atasözlerinin anlamları üzerinde durulacaktır. Bu vesileyle Dede Korkut Hikâyeleri’nin
tarih sahnesine çıkışından bu yana Türkçe atasözlerinin biçimsel ve anlamsal açıdan ne türlü değişim ve
dönüşümlere maruz kaldıkları değerlendirilecektir.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Proverbs are literary expressions which reflect the standards of judgement, ethic prices, thoughts and life style
of a nation, and carry these elements between the generations. The rising date and first teller of proverbs are
not known clearly. But these aphorisms which were shaped by a nation, can reach until today with original
condition or similar expressions in same meaning. So proverbs can reflect the identity of a nation clearly which
comes by straining from history. Dede Korkut Stories, including the sayings of our nation are one of literary
works transcribed in XVI. century. Dede Korkut Stories, allowing us to determine very important points about
life style and values of Turkish people, become more important due to the elements as proverbs and phrases
in it. Proverbs located in this manuscript are still living between our nation with some changes in XXI. Century.
In thıs study, first we are going to try to determine the proverbs located in the Book of Dede Korkut and the
versions of them which are used today. Secondly we are going to stand on the meaning of these proverbs that
were determined. As a result of this, formal and connotative changes and transformations will be evaluated
which Turkish proverbs are exposed to them from the rising of Dede Korkut Stories to present time.
|