|
Derginin Adı:
|
Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi
|
|
Cilt:
|
2014/3
|
|
Sayı:
|
3
|
|
Makale Başlık:
|
HOCA CAHAN ARŞÎ VE DİVANINDAN BİR MESNEVİSİ
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
HOCA CAHAN ARŞİ AND A MASNAVI FROM HIS DEWAN
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
16.02.2017
|
|
Okunma Sayısı:
|
5
|
|
Makale Özeti:
|
Anadolu coğrafyasına uzak bir bölgede bulunan Doğu Türkistan toprakları, tarih boyunca Türk kültürünün ve edebiyatının şekillendiği ve geliştiği önemli merkezlerden biri olmuştur. Uygur Türklerinin yaşadığı bu coğrafyada gerek “halk edebiyatı” gerekse “klasik Türk edebiyatı” alanında birçok şair yetişmiş ve bu şairler sayısız eser kaleme almışlardır. Bu bölgede yetişmiş klasik Türk edebiyatı şairlerinden biri de Hoca Cahan Arşî’dir. 17. yüzyılda yaşamış olan Arşî, dönemin İslam kültür merkezlerinden olan Buhara ve Semerkand gibi önemli şehirlerde ve çeşitli edebî meclislerde bulunmuş, Arapça ve Farsçayı iyi derecede öğrenmiştir. Müderris olması sebebiyle de tasavvufla yakinen ilgilenmiş, bu konudaki düşünce ve bilgisini şiirlerinde işlemiştir.
Bu çalışmada, ilk olarak 17. yüzyılda yaşamış bir Uygur Türkü olan Hoca Cahan Arşî’nin hayatı, sanatı ve eserleri hakkında ana hatlarıyla bilgi verildikten sonra onun Dîvânında yer alan 76 beyitlik mesnevisi üzerinde durulacaktır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
East Turkestan lands, far away from Anatolian geography, has been an important centre where Turkish culture and literature taken form and developed throughout the history. In this geography where Uighur Turks live, not only in the field of "folk-literature" but also in the field of" Classical Turkish Literature "many poets grew up and wrote numerous master pieces there. One of those Classical Turkish Literature poets is Arşi. Arşi, who lived in the 17th century, visited cities like Buhara and Semerkand which were Islamic Culture Centres of that period, attended various literary councils, and learned fluent Arabic and Persian. As he was a mudarris, he was closely interested in Sufism, and his thoughts and knowledge on this subject were treated in the poems.
In this study, firstly the life, arts and works of Hoca Cahan Arşi, who was an Uygur Turk lived in the 17th century, will be outlined, and then a 76 - couplet Masnavi from his dewan will be dwelled on.
|