|
Derginin Adı:
|
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
|
|
Cilt:
|
2016/3
|
|
Sayı:
|
2
|
|
Makale Başlık:
|
Aliboran Ebu Reyhan Muhammed bin Ahmed el-Biruni ve Bazı Teoremlerinin İspatı
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
Aliboran Ebu Reyhan Muhammed bin Ahmed el-Biruni and Proof of some of his Theorems
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
30.03.2017
|
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
|
Makale Özeti:
|
Aliboran (El Biruni, 973-1048), bilim ve matematiğin gelişiminin temel taşları olan Türk-İslam
bilginlerinden biridir; “Tüm zamanların en parlak zihinlerinden biri” olarak nitelendirilmiştir.
“Bilimsel gözlem”in ve “Trigonometri”, “İzdüşüm Geometrisi” gibi birçok matematik alanının
öncüsü olarak kabul edilen Biruni, eserlerini zamanın bilim dili olan Arapça yazmış olmasına
rağmen, yer yer Türkçe notlar da düşmüştür. Bu çalışmada Biruni’nin matematiğe dair çalışmaları
kısaca özetlenmiş ve esas olarak da, bazı Biruni araştırmalarında ona atfedilerek ifade edilmiş
fakat (muhtemelen bulunamadığı için) ispatları verilmemiş olan iki teoreminin ispatları
sunulmuştur. Biruni tarafından da sözel olarak yapılmış olduğunu tahmin ettiğimiz bu ispatlar,
modern matematiksel notasyon ve terimleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Aliboran (El Biruni, 973-1048), is one of the Turkish-Islamic scientists who is the cornerstone of
development of science and mathematics; he has been described as “One of the most brilliant mind
of all times”. Biruni is accepted as the pioneer of “Scientific observation” and many mathematical
fields such as, “Trigonometry”, “Projection Geometry”; despite the fact that he wrote his works in
Arabic that was accepted as the scientific language in his time, he also took notes in Turkish from
time to time. In this study, Biruni's studies on mathematics are briefly summarized. Mainly, proof
of two of his theorems, which were expressed by making attributions to him in some Biruni
investigations, are given whose proofs were not given (probably because they couldn't be found).
These proofs, which were, we guess, commented orally by Biruni, are verified by using modern
mathematical notations and terms.
|