|
Derginin Adı:
|
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
|
|
Cilt:
|
2016/3
|
|
Sayı:
|
2
|
|
Makale Başlık:
|
Ütopik Söylem Aracı Olarak Batı Sanatında Bahçe, Ada ve Yabanıl Doğa İmgeleri
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
As a Means of Utopian Discourse; Garden, Island and Wild Nature Images in Western Art
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
30.03.2017
|
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
|
Makale Özeti:
|
Doğu uygarlıklarında olduğu gibi Batı uygarlıklarında da ütopik söylemler mutluluk vaadine
bağlı olarak cennet ve ideal toplum tasvirlerini kapsar. Cennet ve ütopik kavramlar, çoğu inanç
ve düşünce sistemine göre insanın ölümden sonra yaşayacağına inanılan yitik bir kökenin
özlemini de içeren mutluluk vaadidir. Antik dönemden bugüne bu kavramlar, çok tanrılı ve tek
tanrılı dinlerin söylence ve kutsal metinlerinde çoğu zaman simgesel anlatımlar biçiminde
bahsedilmektedir. Sümerlerin Dilmun adını verdikleri dünyevi mutluluk diyarından başlayarak
tarihsel süreç içinde ütopik söylem aracı olarak; bahçe, ada ve yabanıl doğa gibi tasvir ve
anlatımlar, Antik Yunan düşünürlerden Euhemerus’un Kutsal Söylenceler’inde vurgulanan
Panchaea adasında, Platon’un Timaios ve Kritias adlı diyaloglarında anlatılan Atlantis
efsanesinde ve ütopik düşüncelerin çıkış kaynağı olan Thomas More’un Utopia’sında olduğu
gibi belirtilmiştir. Aynı şekilde, Eski Ahit’ten başlayarak semavi dinlerin kutsal kitaplarında
bahsedilen cennet ve cehennem kavramlarına, insanoğlunun yitirmiş olduğu cennet özlemine
atıfta bulunan John Milton’un Kayıp Cennet ve Yeniden Kazanılan Cennet’inde ütopik
mekânsal betimlemeler vurgulanmıştır.
Antik Greko-Romen mirasla biçimlendirilmiş ve Hıristiyanlık doktriniyle geliştirilmiş Batı
kültürünün Yeryüzü Cenneti olgusu, yazın alanında önemli bir yer teşkil etmiş; plastik ve görsel
sanatlar alanında da simgesel ve mekânsal bağlamda sıklıkla kullanılmıştır. Batı sanatında
manzara resim geleneğine bağlı olarak bahçe, ada ve yabanıl doğa imgelerinin ilk örnekleri:
Bronz Çağı uygarlıklarından Minos uygarlığının Thera adasında bulunan Bahar Manzarası
adlı duvar resmiyle birlikte, Pompei’deki şehir kalıntılarının büyük bir kısmında ve Roma
yakınlarında yer alan Prima Porta’daki Livia Villası’nda fresk ve mozaiklerde görülür.
Rönesans’tan bugüne, gerek ikonolojik ve mitolojik bağlamda olsun; gerekse ütopik bir
düşüncenin yansıması biçiminde olsun bu gelenek farklı materyal ve yaklaşımlarla devam
etmiştir. 19. yüzyıldan itibaren ütopik söylemler siyasi ve toplumsal anlamlar bağlamında
değerlendirilmiştir. Özellikle 20. yüzyılda, ütopik söylem avangart sanatçıların arasında
sanatsal pratiklerinin nihai amacı olarak vurgulanmış; ayrıca, bu ülküsel yaklaşımlar etrafında
toplumsal ve siyasi söylemler üretilmiştir. Bu çalışmanın amacı; Batı sanatında tarihsel süreç
açısından, bahçe, ada ve yabanıl doğa görünümleri üzerinden ütopya kavramının nasıl
betimlenip ve yorumlandığıdır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
The utopian discourses in Western civilizations, as in Eastern civilizations, cover the depictions
of paradise and an ideal society based on the promise of happiness. According to many belief
and thought systems, paradise and utopian concepts are the promise of happiness that believed
to live after the death of human including the longing of a lost origin. From antiquity to present
these concepts are often mentioned in myths and sacred texts of the polytheistic and
monotheistic religions in the form of symbolic expressions. In the historical process, starting
from realm of the earthly happiness Dilmun that called by the Sumerians, as a means of utopian
discourse; garden, island, and like a wild nature, description and narrations have been
indicated as in Panchaea Island that described in the Euhemerus’s Sacred History, as with the
legend of Atlantis that stated in the Plato’s Timaeus and Critias dialogues from Ancient Greek
philosophers, and in Thomas More’s Utopia which is the output source of utopian thinking.
Likewise, starting from the Old Testament; utopian spatial depictions have been highlighted in
the Milton’s Paradise Lost and Paradise Regained that are made references to longing to have
lost paradise of mankind that are mentioned the concepts of heaven and hell in the scriptures of
the Abrahamic religions.
Earthly Paradise phenomenon of Western culture that enhanced by Christianity doctrine, and
formatted with Ancient Greco-Roman heritage, has had an important place in the literature;
been used frequently in the symbolic and spatial context in the plastic and visual arts as well. In
Western art, as a based on the landscape painting tradition; the first samples of garden, island,
and wild nature images are seen on the frescoes and mosaics, together with a found mural as a
title known Spring Landscape, on the island of Thera of the Minoan civilization from the Bronze
Age civilizations, and in a large section of ruins of the city in Pompeii, and in the Villa of Livia
at Prima Porta near the city of Rome. Not only iconological and mythological context, but also
in the form of the reflections of a utopian idea; this tradition has continued with different
materials and approaches since the Renaissance. The utopian discourses have been evaluated
in the context of political and social meanings since 19th century. Especially in the 20th
century, utopian discourse is emphasized among avant-garde artists as the ultimate purpose of
artistic practices; in addition, this ideal approaches have been produced social and political
rhetoric around. The aim of this study is how the utopian concept has been described and
interpreted by means of garden, island, and wild nature views in terms of the historical process
in Western art.
|