|
Derginin Adı:
|
Studies of The Ottoman Domain
|
|
Cilt:
|
2013/3
|
|
Sayı:
|
5
|
|
Makale Başlık:
|
19. YÜZYILDA ÇUKUROVA TÜRKMEN AŞİRETLERİ I: CERİD VE TECİRLİLER
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
Turkmens Clans in Çukurova in the 19th Century: Cerid and Tecirli
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
28.10.2013
|
|
Okunma Sayısı:
|
4
|
|
Makale Özeti:
|
Cerid ve Tecirli aşiretleri, Dulkadir Türkmenlerini oluşturan boylardan ikisi olup,
Maraş-Antakya taraflarında dolaşmaktadırlar. XVI. yüzyıl sonlarında Çukurova’da
kışlamaya başlayan Cerid ve Tecirliler, gerek kışlaklarında gerekse yaylaya gidiş
dönüşlerinde çevreye büyük zarar vermeye başlarlar. Bu nedenle Osmanlı idarecileri,
XVII ve XVIII. yüzyılda bu iki aşireti iskân etmek için gayret gösterirler, fakat
başarılı olamazlar. XIX. yüzyıl ortalarında Cerid ve Tecirli aşiretlerinin sebep olduğu
problemler ve devletin iskân teşebbüsleri devam eder. Bilhassa 1855-1865 yılları
arasında Osmaniye’de iskânları için bir hayli gayret gösterilir. Kısmî başarı elde
edilse de, özellikle Tecirli aşiretinin zararları önlenemez. Nihayet 1865 yılında Fırka-i
Islahiye adı verilen ve İstanbul’da hazırlanan bir ordu Çukurova’ya gönderilir. Fırka-i
Islahiye bölgedeki göçebe aşiretleri iskân ederek devlet otoritesini yeniden
sağlamıştır. Bu iskân faaliyetleri sırasında Cerid ve Tecirli aşiretleri “kadim
kışlakları” olan Osmaniye ve çevresine yerleşmek zorunda kalırlar. Yaylaya çıkmaları
yasaklanarak, köyler inşa ettirilir ve çiftçilik yapmaya mecbur bırakılırlar.
Günümüzde Osmaniye-Ceyhan -Kadirli-Düziçi bölgesinde yaşayan nüfusun büyük
kısmı Cerid ve Tecirli Türkmenlerine mensuptur. Çalışmamızda bu iskân süreci
üzerinde durulacaktır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Cerid and Tecirli clans two clans of many that composed Dulkadir Turkmens were
nomadic clans living in the surrounding of Maraş and Antakya. Cerid ve Tecirli clans
who began to pass the winter in Çukurova at the end of XVI century started giving
huge damages to their winter camping grounds (kışlak) and to the environment en
route to their migration. For this reason the Ottoman administrators tried to settle
these two tribes but could not do so during the XVII and XVIII centuries. In the mids
of XIX century the Ottoman settlement policies had continued along with the
problems caused by Cerid and Tecirli clans. Great efforts had been spend to settle
them in Osmaniye especially between 1855 and 1865. In spite of partial success the
harms of Tecirli clan could not be prevented. At the end an army called Fırka-i
Islahiye was prepared in Istanbul and sent to Çukurova in 1865. Fırka-i Islahiye
settled the nomadic tribes and brought back the State authority in the region. During
these settlement activities Cerid and Tecirli clans had been forced to settle in
Osmaniye which was their long lasted winter accommodation (kışlak). They had been
banned to go to their summer camping grounds (yayla) and made to build villages and
forced to farming. Today most of the populations live in Osmaniye-Ceyhan-Kadirli-Düziçi region belong to Cerid and Tecirli clans. In our work points out the settlement
process.
|