|
Makale Özeti:
|
Bütün canlıların ortak özelliklerinden birisi de üreyebilmeleridir.
Fakat, insan haricindeki canlı topluluklarının artışı ekosistemler tarafından
kontrol edilmektedir. İnsan zekası ve teknolojisi sayesinde böyle bir
kontrolün dışında kalmayı başarmıştır. İnsan, canlıların en az
üreyenlerinden birisi olmasına rağmen, dünya nüfus artışı günümüzün
önemli sorunlarından biridir.
Dünyanın nüfuslanma süreci, insanın yerleşik hayata geçtiği Neolitik
Dönemle başlar. Daha sonraki dönemlerde insanın meydana getirdiği
teknolojik gelişmeler sayesinde hem insanın ortalama ömrü uzamış, hem de
nüfus artışı hızlanmıştır. Günümüzden 10-12 bin yıl önce 80 milyon
civarında olan dünya nüfusu 1650 lerde 500 milyona ulaşmıştır. Son 350
yılda ise, 500 milyondan 6 milyara yükselmiştir ve her yıl yaklaşık 97
milyon insan katılmaktadır. Günümüzde dünya nüfusunun ortalama artış hızı
%1,7'dir. Gelecekte aynı hızla artmaya devam ederse, yaklaşık 41 yıl sonra
dünya nüfusu ikiye katlanacaktır. ABD'li uzmanlar 2075 yılında dünya
nüfusunun 30 milyara yükseleceğini tahmin etmektedirler.
Nüfus artış hızı, gelişmiş ülkelerde % 0,5-1 civarında artarken,
gelişmekte olan ülkelerde ise % 2-3 gibi yüksek oranlarda artmaktadır. Bu
gelişme dünyanın demografik yapısında önemli değişmelere ve sorunlara yol
açmaktadır. Halen 6 milyar olan dünya nüfusunun 1 milyar kadarı gelişmiş ülkelerde, 5 milyardan fazlası da gelişmekte olan ülkelerde yaşamaktadır.
Hızlı nüfus artışı, gelişmekte olan ülkelerde kaynakların yetmemesine,
kalkınma hızlarının yavaşlamasına, ekonomik ve sosyal sorunların artmasına
neden olmaktadır. Gelişmiş ülkeler ise, bu artışın dünyanın sosyo-ekonomik
dengelerini ve istikrarını bozabileceği endişesini taşımaktadırlar.
|