|
Derginin Adı:
|
Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
|
|
Cilt:
|
2017/3
|
|
Sayı:
|
3
|
|
Makale Başlık:
|
17. YÜZYIL ANADOLU TÜRKÇESİ İLE BİR ÂMENTÜ ŞERHİ ÜZERİNDE DİL İNCELEMESİ
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
LANGUAGE ANALYSIS ON AN AMENTU SHARH WITH 17th CENTURY ANATOLIAN TURKISH
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
4.08.2017
|
|
Okunma Sayısı:
|
3
|
|
Makale Özeti:
|
Toplum hayatında dinin önemli bir yer tuttuğu bilinmektedir. Bu nedenle de dinî ve tasavvufî şerhlerin edebiyatımızda büyük
bir ağırlığı vardır. Dinî şerhlerin başında Besmele şerhleri, hadis-i şerîflere yazılan şerhler, Âmentü, Kunut duâları, Kenzü’l-
‘Arş gibi duâların şerhleri gelir. Şârihin kendi anladığını ve bildiğini halka anlatma kaygısından doğan şerhler, anlaşılması güç
olan konuların insanlar tarafından kolay anlaşılması kaygısıyla yazıldığı için ayrıca öneme sahiptir. Zira şârih dinî bir konuyu
izah etme çabasında olduğundan bu hassasiyetle seçtiği kelimelere de dikkat etmek durumundadır. İncelenen metin, Molla
Şaban isimli bir mütercim tarafından Arapçadan tercüme edilen bir Āmentü Şerhidir. 17. yüzyıl Anadolu Türkçesi dil
dönemine ait olan bu metin dinî hassasiyyetle, Arapça bilmeyenler için tercüme yoluyla dilimize kazandırılmış küçük bir
risaledir. İnanç esasları konusunda gerek halk gerekse de medreselerde eğitim gören talebeler için tercüme yoluyla Türk
diline kazandırılan bu küçük risalede, Arapça kelimeler ve cümleler karşısında birebir yapılan tercümelerde son derece sade
ve açık bir Türkçe kullanıldığını görmekteyiz. Metin Latin harflerine aktarılmış, üzerinde dil incelemesi yapılmış ve sözlüğü
hazırlanmıştır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
It is known that religion has an important place in society life. For this reason, religious and mystical annotations have a
great weight in our literature. At the beginning of the religious commentaries are Besmele annotations, annotations of
hadiths, Amentes, Kunut prayers and Kenzü'l-arş. The commentaries arising from the concern of telling the public about
commentator's own understandings and knowings also have preliminaries as they are written with the concern of easy
understanding by the people. Because commentator is in the effort of explaining a religious subject which is written, he is
also necessary to make a commitment to these words with this sensitivity. The text examined is an Arabic translation by a
translator named Mullah Shaban. This text, which belongs to the 17th Century Anatolian Turkish linguistic period, is a small
book that has been brought to our language by translating it religiously sensitively for those who do not speak Arabic. In this
small book, which is gained to the Turkish language through translation for the people who are educated both in public and
in the masters, on the basis of beliefs, in the face of Arabic words and sentencesThe text was transcribed into Latin letters, a
language examination was made on it and a dictinary was prepared.
|