Makale Özeti:
|
Ortaokul öğrencilerinin evrensel değerlere yönelik algılarını açıklamada kullandıkları metaforları tespit etmeyi amaçlayan bu çalışma, tarama modelinde nitel bir araştırmadır. Veri toplama ve yorumlama sürecinde nitel araştırma yöntemleri desenlerinden biri olan fenomenoloji deseni kullanılmıştır. 2016-2017 eğitim-öğretim yılı I. döneminde Kırşehir İli merkez sınırları içerisinde yer alan 7 ortaokulda öğrenim görmekte olan 5., 6., 7. ve 8. sınıfın her birinden 50 erkek 50 kız olmak üzere her sınıftan 100 öğrenci olup toplamda 400 öğrenci ile uygulama yapılmıştır. Çalışmaya her sınıftan 40 olmak üzere toplamda 160 kız yine her sınıftan 40 erkek olmak üzere toplamda 160 erkek öğrenciden elde edilen etkinlik kâğıdı dâhil edilmiştir. Araştırmanın veri toplama aracı olarak, araştırmacılar tarafından geliştirilen “Evrensel Değerlere Yönelik Öğrenci Metaforları Yapılandırılmış Formu” kullanılmıştır. İlgili alan yazının taranması doğrultusunda geliştirilen ve iki bölümden oluşan formda toplam 11 soru bulunmaktadır. Çalışma grubunda yer alan öğrencilerin “Evrensel değerlere” yönelik metaforlar ürettikleri dokümanların çözümlenmesi içerik analizi yöntemi ile yapılmış elde edilen bulgular tablolara dönüştürülerek yorumlanmıştır. 320 öğrenci 9 değer için toplamda farklı olarak 105 metafor geliştirmiştir. En çok sevgi değeri için 30, en az ise vatanseverlik değeri için 6 metafor geliştirilmiş olup dürüstlük değeri için 28, bilimsellik ve sorumluluk değeri için 17, özgürlük değeri için 16, saygı değeri için 13, barış ve yardımseverlik değerleri için 10 farklı metafor geliştirilmiştir. Öğrencilerin 9 değer için oluşturduğu toplam 105 metaforun 78’i birbirinden farklı olup 27 tanesi ise ortak olarak üretilen metaforlardır. En fazla dürüstlük değeri (16) için en az ise barış değeri (4) için farklı metafor üretilmiştir. Su metaforu sorumluluk, vatanseverlik ve yardımseverlik değerleri hariç diğer 6 değer için ortak olarak üretilen metafordur.
|