|
Makale Özeti:
|
İran şiirinin babası olarak nitelendirilen Rûdekî, kendinden sonra gelen şairleri etkileyip onlara yol göstermiştir.
Rudekî’nin şiirdeki tarzı, kendisinden sonraki İran şairlerinkinden farklıdır. Kendisinden sonra gelen büyük şairler onun
İran şiirine büyük katkıları olduğunu söylerler. Divânı ile çok sayıda şiiri günümüze kadar gelememiş ve kaybolmuştur;
elimizdeki şiirleri bin beyti aşmaz. Rûdekî, şiirlerinde genellikle dünyanın geçiciliği, vefasızlığı, zamanın değerliliği, sevgi
ve arkadaşlık konularını işlemiştir. Aynı zamanda bağların ve şarabın yapılışına da şiirlerinde çok yer vermiştir.
Edebiyatın doğuşundan beri şiirin temel konusu sevgili ve şaraptır. Sâmânî döneminde şarabı anlatan ilk önemli şiir ise
Rûdekî’nin Mâder-i Mey kasidesidir. Bu kaside, Rûdekî’nin elimizde olan en uzun kasidesidir ve ölümünden 7 sene önce
yazılmıştır. Aynı zamanda Derî Farsçasının kaside biçimindeki en eski örneklerindendir.
Mâder-i Mey Kasidesi’nden ilk kez Sistân Tarihi’nde bahsedilmiştir. İran edebiyatının en uzun kasidelerinden sayılan bu
şiir bazı nüshalarda 94 bazılarında ise 97 beyittir. Rûdekî bu kasidede Emir Ebu Cafer’i gerçeğe dayanarak hayallerle
süslü bir şekilde övmüştür. Edebiyat tarihinde önemli bir yere sahip olan bu kasidenin açıklaması bu konuda çalışacak
günümüz edebiyat araştırmacılarına kolaylık sağlayacaktır. Bu yüzden bu makalede Mâder-i Mey Kasidesi’ni günümüz
Türkçesine aktarıp açıklamaya çalıştık.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Rudaki, known as the Father of Persian Poet, influenced the poets coming after him, and inspired them. Thus, he is
regarded as a prominent figure in the world culture. Poetic style of Rudaki is different from the other Iranian poets after
him. The great poets coming after him affirmed Rudaki’s considerable contribution to the Persian poet. A large number
of poets of his Divan are not currently available and it has been lost; that is, currently there are fewer than 1000 couplets
available. The major themes of Rudaki’s poetry include the world’s impermanence, unfaithfulness, value of the time,
love, and friendship. In addition, the gardens and construction of wine are also the frequently used concepts in his
poetry. Love and wine have been the foundations of the poetry since the emergence of literature. Mâder-i Mey (Mother
of Wine) eulogy was the first poem of Rudaki in Samanid Era, which described the wine. This eulogy is the longest one
currently available from Rudaki, and it was written seven years before his death. Moreover, it is one of the oldest
examples of Dari Persian type of eulogy.
Mâder-i Mey eulogy was mentioned in The history of Sistan for the first time. This eulogy, which is considered as the
longest eulogy of the Persian literature, contains 94 couplets in some versions, and 97 couplets in others. In this eulogy,
Rudaki praised Amir Abu-Jafar with reality-based dreams in a fantastic manner. Significance of Persian literature in the
Divan literature provided the opportunity for the poets of that period to be in touch with the Persian literature.
Explanation on this eulogy, as an important work in the history of literature, will bring insights for the contemporary
literary researchers. Therefore, current study attempted to narrate Mâder-i Mey eulogy in modern Turkish, and explain
it.
|