|
Makale Özeti:
|
İşlevsel kurama göre metin, tepki gösterecek bir dinleyici kitlesine sunulmazsa ya da icra edilmezse anlamsızdır. Kısaca işlevsel kuramda, icra edilen bir folklor unsurunun onu anlatanda veya dinleyende oluşturduğu niteliklerin ve icra edilen folklor unsurunun meydana getirdiği sonuçların ortaya konulması amaçlanmıştır. Kitle iletişim araçlarının yaygınlığı, küreselleşme ve sosyal gereksinimler insanı toplumdan uzaklaştırıp değerlerinden ve kültüründen kopuk bireyler meydana getirmektedir. Toplumdaki bu aksaklığın düzeltilebilmesi için halk edebiyatı ürünlerinin; kültürel değerlerin aktarımı, toplumsal düzenin sağlanması ve halk eğitimi konularındaki işlevleri canlandırılmalıdır. Bu bağlamda masalların önemi; kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya olan kültürel ögelerin aktarımında, bireyi geleceğe hazırlamada ve ana dil eğitiminde yadsınamaz. Masallar, salt metinlerden ibaret olmayıp toplumun ve doğal olarak toplumu oluşturan bireylerin hoşça vakit geçirmesi, eğlenmesi, eğlendirmesi; değerlere, toplum kurumlarına ve törelere göre toplumun eğitilmesi; kültür aktarımını sağlayarak topluma yardım etmesi fonksiyonlarıyla öne çıkar. Ayrıca masallar, toplumsal ve kişisel baskılardan kurtulmak için topluma ve bireye kaçış mekanizması oluşturması bakımından oldukça önemli işlevlere sahip bir güçtür. Anlatı geleneğinin kaybolan türlerinden biri olan masallar, anlatıcının dilinde yeniden şekillenmekte dinleyicisine ise her dinlemede yeni kazanımlar sağlamaktadır. Bu çalışmada, masal türüne işlevsel açıdan yaklaşıldığında masalın ne denli etkili olduğunun farkına varılmasının; örgütlü, kurumsal, planlı ve sistematik bir biçimde bu güçten yararlanılmasının ve tüm bunlardan yola çıkarak masal evi projesinin hayata geçirilmesinin önemi vurgulanmaya çalışılacaktır.
|