|
Derginin Adı:
|
Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi
|
|
Cilt:
|
2017/10
|
|
Sayı:
|
10
|
|
Makale Başlık:
|
ÇAĞDAŞ UYGURCADA ‘FİİLLERİN HÂL-ZAMAN KATEGORİSİ’ VE TÜRKİYE TÜRKÇESİYLE KARŞILAŞTIRILMASI (2) HAZİRQİ ZAMAN / ŞİMDİKİ ZAMAN
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
State-Tense Category Forms in Modern Uyghur and Comparison With Turkish (2) The Present Tense
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
10.01.2019
|
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
|
Makale Özeti:
|
Çağdaş Uygurcada fiillerin cümledeki işlevi çoğu zaman yüklemdir; bu yüklem fiillerin şekilleri çeşitlidir: bazen şahıs, bazen hâl-zaman, bazen de meyil (tarz) bakımından farklılaşır. Uygurcadaki yüklem fiiller önce meyil, yani cümledeki eylemin söyleniş tarzına göre farklılaşarak Meyil kategorisi’ni şekillendirir; bunlardan bazıları yine hâl (kip) ve zaman yönünden farklılaşarak Hâl-zaman kategorisi’ni ortaya çıkarır; bütün bunlar yine şahıslara göre ayrılarak Şahıs kategorisi’ni oluşturur. Uygurcada fiillerin toplam 13 çeşit meyil kategorisi mevcuttur. Bunlardan sadece beşi zaman kategorisi ile birleşerek Hâl-zaman kategorisi’ni oluşturur. Çağdaş Uygurcada Geçmiş zaman, Şimdiki zaman ve Gelecek zaman kavramı vardır. Bu yazıda Şimdiki zamanın kipleri birer birer ele alınır ve Türkiye Türkçesindeki Şimdiki zaman ekleri ile karıştırarak hangi biçiminin TürkiyeTürkçesinde olduğu, hangisinin de olmadığı ortaya çıkarılır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
In Modern Uyghur, the function of the verbs has often predicate. This predicate verbs have a variety of forms and all of them be different sometimes by the person, sometimes by the case of time and sometimes by the tendency. The predicate verb forms in Uyghur, firs of all differentiated in mood and produce the Mood Category. Predicate forms specific to a number of constituent mood types of the Mood Category are further differentiated in state and tens and produce the State-Tense Category. All kind of State-Tense predicate forms are also differentiated with respect to person and produce the Person Category. In Modern Uyghur, threre are thireen types State-Tense Category. Only five of these combined with Tense Category produce the State-Tense Category. There has three Tens of Uyghur: The Past Tens, The Present Tens and The Future Tens. In this article, I will examin the Present Tens types one by one and compare with the Present Tens of Turkish.
|