Derginin Adı:
|
Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi
|
Cilt:
|
2018/12
|
Sayı:
|
12
|
Makale Başlık:
|
KLASİK UYGUR EDEBİYATININ SON HALKALARINDAN HÜSEYİNHAN TECELLÎ
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
CLASSIC ARTS AND END RING FROM UYGUR HUSEYİNKHAN TEJELLİ
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
10.01.2019
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
Makale Özeti:
|
Türk boyları içinde kadim bir uygarlığa sahip olan Uygur Türkleri, İslam öncesi dönemlerde olduğu gibi, İslam Dinini kabul ettikten sonra da Türk ve İslam medeniyetine büyük katkılar sunmuştur. Türkistan coğrafyası Karahanlılar döneminde ilim ve medeniyet merkezi olmuş, Karahanlıların başkenti ve İpek yolu üzerinde bulunan Kaşgar adeta medeniyetin beşiği haline gelmiştir. Bu coğrafyada yetişen pek çok bilim insanları ilim, kültür ve sanat alanlarında pek çok örnek eser ortaya koymuşlardır. Edebiyat alanında da çok sayıda eser kaleme alınmış, çoğu zamanımıza kadar ulaşmıştır. Arap alfabesiyle kaleme alınan eserlerin bir kısmı Çağatay Uygur Türkçesiyle, bir kısmı Arapça olarak, bir kısmı da Farsça yazılmışlardır. Bu gelenek 19. Asrın başlarına kadar devam etmiştir. Bu makalede hayatını ve eserlerini bahis mevzuu ettiğimiz Tecellî, Klasik Uygur Edebiyatının son örneklerinden bir olarak bilinmektedir (Osman 2011: 686). Onun hayatını, yaşadığı çevreyi ve eserlerini anlamaya çalışmak, Klasik Uygur Edebiyatının daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacak, Doğu Türkistan’ın ilim ve kültürel açıdan gelişim sürecini anlamaya yardımcı olacaktır.
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Uyghur Turks, who have an ancient civilization in Turkish tribes, made great contributions to Turkish and Islamic civilization after accepting the Islamic religion as in the pre-Islamic period. The geography of Turkestan became the center of science and civilization during the Karahanlılar period, and the capital of Karahanlılar and Kashgar on the Silk Road became the cradle of civilization. Many scientists who have grown up in this geography have produced many examples in the fields of science, culture and art. In the field of literature, a great deal of works have been written, and many have reached our times. Some of the works written in Arabic alphabet are written in Chagatai Uighur Turkish, some in Arabic and some in Persian. This tradition continued until the beginning of the 19th century. In this article, Tejellî, which is the subject of betting his life and works, is known as one of the last examples of Classical Uighur Literature (Osman 2011: 686). It will contribute to a better understanding of Classical Uighur Literature and to contribute to understanding the development of science and culture of East Turkestan.
|