|
Derginin Adı:
|
Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
|
|
Cilt:
|
2019/5
|
|
Sayı:
|
2
|
|
Makale Başlık:
|
ŞEYHÜLİSLAM YAHYA DİVANI’NDA UYKU KAVRAMININ KULLANIMI ÜZERİNE BİR İNCELEME
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
EXAMINIG THE USE OF SLEEP CONCEPT ON THE DİWAN OF SHAYKHULİSLAM YAHYA
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
29.04.2019
|
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
|
Makale Özeti:
|
Uykuya antik çağlardan beri büyük önem verilmiştir. Uyku, insan hayatının üçte birini oluşturmaktadır. Bir insanın yaşaması
için uyku vazgeçilmez bir ihtiyaçtır. Uyku, insan davranışlarını, psikolojisini ve sağlığını etkileyen önemli bir süreçtir.
Türk edebiyatı ve halk biliminde uyku kavramının çeşitli kullanımlarına rastlanmaktadır. Edebi eserlerde uyku-uykusuzluk
hâlinin en çok âşık–sevgili ilişkisinde ele alındığı görülmektedir. Uykunun âşık için ayrı, sevgili için ayrı anlam ifade ettiği
belirlenmiştir. Bununla birlikte uyku çeşitli anlamlarıyla din ve tasavvuf alanında kullanılmıştır. Beşerin dünya hayatında
uykuda olduğunu gösteren gaflet uykusu, ölüm karşılığında kullanılan ebedî uyku ve ecel uykusu gibi uykunun çeşitli
kullanımları vardır. Bu sebeple kültürümüzde uyku küçük ölüm olarak nitelendirilmektedir. Şiirlerde ise naz uykusu, seher
uykusu, tavşan uykusu gibi uyku türleri kullanılmıştır. Dolayısıyla Divan edebiyatında uyku kavramının kullanılması söz
konusudur. 17. yüzyılın büyük şairlerinden biri olan Şeyhülislam Yahya’nın Divanı’nda uyku kavramının âşık-sevgili
bağlamında kullanıldığı görülmektedir. Bu çalışmada Şeyhülislam Yahya Divanı’nda uyku kavramının kullanımı ve özellikleri
üzerine bir inceleme yapılmaya çalışılmıştır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
It has been given great attention to sleep since ancient times. Sleep constitutes one-third of human life. Sleep is an
indispensable need for a person to live. Sleep is an important process affecting human behavior, psychology and health. The
concept of sleep has various uses in the fields of literature and folklore. It is seen that sleep-sleeplessness(insomnia) is
mostly discussed in lover-beloved relationship in literary works. It was determined that the subject of sleep had separate
meanings for the lover and for the beloved. At the same time, sleep has been used in the field of religion and mysticism in
various meanings. Different meanings of sleep such as “sleep of bleedlessness”, “eternal sleep” and “sleep of death” are
used in fields which mentioned above. For this reason, sleep is considered as small death in our culture. At the same time
different types of sleep were widely used in poems. For this reason, it is possible to see that the word sleep is often used in
Diwan literature. The concept of sleep was used in statement on the relation between lover-beloved in the Shaykhulislam
Yahya Diwan, one of the great poets of the 17th century. In this study, sleep concept in Shaykhulislam Yahya Diwan have
been investigated in order to determine the use and characteristics of sleep in the literature.
|