|
Derginin Adı:
|
Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
|
|
Cilt:
|
2019/1
|
|
Sayı:
|
41
|
|
Makale Başlık:
|
Sind’de İslâm Fetihleri II
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
Islamic Conquests in Sind II
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
7.07.2019
|
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
|
Makale Özeti:
|
Ana hatlarıyla Pakistan’ın güneydoğusunda İndus (Mihrân) nehri çevresini kaplayan Sind bölgesine Müslüman Arapların ilgileri, Muâviye zamanından itibaren Emevîler döneminde giderek artmıştır. Sind’in zaman zaman Hilâfet merkezindeki Hâricî vb. isyanlarına katılan bir takım suçlu ve kaçakların sığınak bölgesi hâline gelmesi ve idarecilerin onları takip ve cezalandırma girişimleri üzerine oralarda yerel güçlerle işbirliğine kalkışmaları, bu ilginin canlı kalmasına ciddi katkıda bulunmuştur. Peş peşe atanan komutanların havaliye düzenlediği seferlerde bölgenin coğrafî yapısının çetin, Zutt’lar vb. zümrelerden oluşan insanının yaman savaşçı karakteri, ağır kayıplar verilmesine yol açmışsa da Sind topraklarındaki Mekran, Dibal, Kîkan, Kusdâr gibi önemli yerleşim merkezleri zapt ya da fetih edilip pek çok esir ve ganimet ele geçirilmiştir. Abdülmelik b. Mervân (685-705)’ın Irak ve doğu illeri -genel- valiliğine atadığı, oğlu I. Velîd (705-715)’in de yerinde bıraktığı Haccâc ile birlikte bölgenin esasen Emevîlerin tarihinde âdeta yeni bir çığır açılmış, büyük fetih hamlelerine girişilmiştir. Hulefâ-yi Râşidîn Dönemi’nin tecrübelerinden azami istifade için pek çok vali aynı görevlerine yeniden atanmış hatta ekserisi, Sind’in fethi uğruna hayatını bölgede kaybetmiştir. Yerli halktan toplanacak haraç, vergiler vb. hususlarda bazı düzenlemeler yapma yoluna da gidilmiştir. Ne var ki çabaların tümüyle kalıcı olamadığı, birçok yerin tekrar zaptı veya fethi için seferler gerçekleştirilmesinden anlaşılmaktadır. İşte 708’lerden itibaren Muhammed b. Kâsım’la kalıcı hâle gelen fetihlerin zeminini oluşturan ön aşamalar; birçok olayın yakın şahidi olan el-Kûfî ve diğer kaynaklardan da yararlanılarak ortaya konulmaya çalışılmıştır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
In an outline, Muslim Arabs’ interests for the Sind region, which enclose around the Indus (Mihrān) river in the Southeastern Pakistan, have gradually increased since the reign of Muaviye. From time to time, transformation of the Sind into a refuge region for some criminals and fugitives that had been included in some external (Harici) revolts in the center of the caliphate, and the authorities’ collaboration with some local forces to follow and punish them, contributed to these interests. Although in the attacks of the commanders who were appointed one after another, the tough geographical structure of the region and the warriors such as Zutts who had egregious characters caused heavy losses, such important places as Mekran, Dibal, Kikan, Kusdar were captured and many loots and captives were obtained. With the ruling of Hajjāj who replaced Velid the I. (705-715), appointed by his father Abdulmelik b. Mervan (685-705), in the history of Umayyads, a new era and new conquest attempts started. In order to take advantage of experiences of the first four caliphs (Hulefa-i Rashidin), many governors were assigned to the same places again and even many of them died for the sake of the conquest of the Sind region. The issues such as taxes or tributes from the local people were arranged. Even so, it is understood from the attempts to conquer the region that the efforts were not long lasting. It was attempted to put forward the processes creating the background of conquests which were permenant with Muhammed b. Kasım as of 708s, by referring to El-Kufi who were the witnesses of many events and by benefitting from the other sources.
|