|
Derginin Adı:
|
Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
|
|
Cilt:
|
2019/2
|
|
Sayı:
|
42
|
|
Makale Başlık:
|
1961-1971 Yılları Arasında Türkiye’de Kürtçülük
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
Kurdism in Turkey between the Years 1961-1971
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
16.01.2020
|
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
|
Makale Özeti:
|
1938-1960 yılları arasında Kürtçülük duraklama dönemine girdi. Çeşitli tarihlerde çıkarılan İskan Kanunları ile isyanlarda parmağı olan ağa, şeyh ve seyit lakaplı dönemin nüfuz sahibi şahısları batı illerine nakledildi ve isyan bölgelerindeki sıkı askeri tedbirlerle bölgede sükunet sağlandı; ama komşu ülkelerdeki gelişmeler Türkiye’yi etkilemeye başladı. Irak’ta 14 Temmuz 1958 tarihinde General Abdülkerim Kasım darbesi yapıldıktan sonra Molla Mustafa Barzani Irak’a geri döndü ve bu durum Iraklı Kürtleri olduğu kadar Türkiye’de Kürtçülük faaliyetlerde bulunanları da cesaretlendirdi. 1961 yılında kurulan ve sosyalist düşünceleri benimseyen Türkiye İşçi Partisi (TİP) ve 1965 yılında kurulan Fikir Kulüpleri Federasyonunun (FKF) içerisinde birçok Doğu ve Güneydoğu kökenli kişiler mevcut olup Marksist Leninist çizgisinde Kürtçülük faaliyetlerinde bulunmuşlardır. Türkiye’de yaşayan Iraklı Kürt öğrencilerin desteğiyle 1963 yılında kurulan Türkiye Kürt Öğrenci Derneği (Türkiye Kürt Talebe Cemiyeti), Barzani hareketinin Türkiye’de illegal olarak 1965 yılında kurduğu Türkiye Kürdistan Demokrat Partisi (TKDP), 1967 yılında yapılan Doğu Mitingleri ve Devrimci Doğu Kültür Ocakları (DDKO), ayrılıkçı Kürt siyasal hareketlerinin merkezi konumunda olmuştur. Bu çalışmada 1961-1971 yılları arası ayrılıkçı Kürt siyasal hareketleri ele alınacaktır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Between the years 1938-1960, the Kurdish period entered a period of pause. With the Laws on Resettlement enacted on various dates, people who had an influence in the rebellion was transferred to the western provinces of the period, and the calmness in the region was ensured by strict military measures in the rebellion areas. However, incidents in neighboring countries began to influence Turkey. Molla Mustafa Barzani returned to Iraq after the attack on General Abdulkerim on July 14, 1958 and this fact encouraged the people who carried out Kurdism activities in Turkey as much as the Kurdish people in Iraq. Turkish Labour Party (TIP), adopting the socialist ideas, was founded in 1961. Idea Club Federation (FKP) was founded in 1965. In both of these organizations, people of East and Southeast origin were found who followed the Kurdism activities with a Marxist-Leninist motive. Kurdish Students Association of Turkey established in 1963, Kurdistan Democratic Party of Turkey (TKDP) founded in 1965, and Eastern Meetings and Revolutionary Eastern Culture Centers (DDKO) organized in 1967 were at the center of separatist Kurdish political movements. In this study, separatist Kurdish political movements between 1961-1971 will be discussed.
|