|
Derginin Adı:
|
Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
|
|
Cilt:
|
2019/5
|
|
Sayı:
|
4
|
|
Makale Başlık:
|
GİRESUN YÖRESİ YAYLA-OBA ADLARI ÜZERİNE BİR İNCELEME
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
A RESEARCH ON TOPONYMS OF PLATEAU-NOMAD CAMPİNG SİDE İN GİRESUN’S REGİON
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
11.02.2020
|
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
|
Makale Özeti:
|
Ad bilimi; evrensel adıyla “onomastik”, bir kelime türü olan “ad”ı çeşitli yöntemlerle ele alıp inceleyen bir bilim dalıdır.
Türkçeye “yer adı bilimi” olarak yerleşmiş olan “toponimi” ise, onomastiğin bir alt dalı olup amacı belirli yöntemlerle yerlerin
özel adlarını incelemektir. Yer adı çalışmaları dillerin zenginliğini göstermek bakımından da önemli bir malzemedir. Yer adları
ses, şekil ve söz varlığı bakımlarından Türkçenin zenginliğine katkıda bulunmakta aynı zamanda bu hazineden yararlanılarak
dilimizin geçmiş dönemlerine ışık tutulmaktadır.
Günümüzde Türkiye Türkçesi ağızlarında bulunan ancak kayıtlara geçmeyen çok sayıda sözcük, deyim ve kalıplaşmış sözlerin
olduğu bilinmektedir. Ağızlardaki bu özelliğin yer adlarını da kapsadığı görülür. Birçok yer adında Türkçenin tarihi
dönemlerine ya da ağız özelliklerine ait unsurlar bulunmaktadır. Bugün standart Türkçede kullanılmayan ya da sadece
ağızlarda var olan bazı sözcükler yer adlarında yaşamaktadır. Yerleşim birimi adlarının değişim halinde olması, yer yer
unutulmaya yüz tutan bu adların geç kalmadan tespit edilmesini ve bu alana önem verilmesini gerekli kılmaktadır. Ayrıca yer
adlarının milli kültür açısından önemi büyüktür. Yer adlarının toplumların hafızalarından önemli izler taşıdığı da bilinen bir
gerçektir. Çalışmamızda Giresun iline bağlı 370 yayla ve oba adı incelenmiştir. Giresun iline bağlı yayla-obaların yer adları
leksik-semantik açıdan ele alınıp bu yer adlarının verilişindeki genel eğilim ve tercihler ortaya çıkarılmıştır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Universally known as onomastics, science of place names is a discipline that studies a word type “noun/name” by various
methods. Meaning “science of place names” in Turkish, “toponymy”, a subdivision of onomastics, aims at studying proper
names of places by certain methods. Toponymy studies are significant in terms of showing the wealth of the languages.
Place names contribute to wealth of Turkish language in terms of its phoneme, morpheme and vocabulary. And making the
most of its wealth paves the way of the former eras of our language.
Today, it is known that there are a number of words, idioms and sayings in Turkish dialects in Turkey. That feature in the
dialects covers the place names. In lots of place names, the components belonging to Turkish historical terms or dialects can
be found. Some words that are not used in Turkish today or exist in only some dialects can be found in names of the places.
The fact that the names of the settlement units are changing necessitates that these names which are forgotten locally must
be identified and taken into consideration in this area before it is too late. Besides, place names have a great significance in
terms of national culture. It is a well-known fact that place names have great traces from the memories of the societies. In
our study, 370 toponyms of the plateau and nomad camping side of Giresun have been examined. The plateau-nomad
camping side names of Giresun province were discussed in terms of lexic-semantics and the general tendencies and
preferences in giving these place names were revealed.
|