Makale Özeti:
|
Eşler arasındaki rutin hitap biçimleri, geleneksel toplum modelinin kültürel bileşenleriyle takip edilebildiği dönemlerden günümüze kadar devam edegelmiştir. Geleneksel tipteki eşlerin “bey, herif, adam, ağa, efendi, karı, hanım, hatun” biçimlerinde takip edilebilen bu standart hitap biçimleri, sosyo-kültürel ve ekonomik değişimlerle uyumlu şekilde güncellenen yeni aile birliklerinde çeşitlenebilmiştir. “Canım, aşkım, tatlım, güzelim, erim, karım”gibi biçimlerde görülebilen yeni hitap biçimleri bu türdendir. Bireyler arası ilişkilerin çeşitlilik arz edecek şekilde gelişmesi başta olmak üzere, geniş aile tipinin küçük aile tipine dönüşmesi, eşlerin tanışma biçimleri, cinsiyet algısındaki değişimler, sosyal ve ekonomik rollerin eşitlenmesi gibi sebeplerle güncellenen hitap biçimlerine her gün yeni ifadeler eklenebilmektedir.Bu çalışmada, modern eşlerin hitap biçimlerinden ziyade geleneksel aile modelinin temsilcileri olarak görülen eski kuşak eşlerin birbirlerine hitapları sırasında kullandıkları özel bir usul üzerinde durulacaktır. Balıkesir yöresinde yapılan alan araştırmaları sırasında farklı etnik arka planlara, mezheplere ve kültürel muhitlere mensup olmalarına karşın birbirlerine çocuklarının adları ile hitap eden eşlerin oldukça fazla olduğu tespit edilmiştir. Çok çocuklu ailelerde ailenin en büyük çocuğunun adıyla veya ailenin en büyük kız ve erkek çocuklarının adıyla hitap etme, yörede uzun yıllardır devam etmektedir. Çalışmanın öncelikli amacı, bu hitap biçiminin arka planını ve çocukların adları üzerinden yapılan dolaylamanın geleneksel bilinçteki anlamlarını yorumlamak olacaktır.
|