Makale Özeti:
|
Öz: Cumhuriyet dönemi modernleşme deneyimi farklı açılardan
incelenip, yorumlanabilecek tarihsel ve toplumsal bir olgudur. Bir süreç
olarak cumhuriyet modernleşmesi süreklilik ve kopuş perspektiflerinden
ele alınmış, değişme, evrim, kırılma, çatışma, devrim vb. kavramlar bu
süreci açıklayabilmek adına yoğun olarak kullanılmıştır. Tüm bu
yaklaşımların yansımalarına belli ölçülerde erken cumhuriyet dönemini
bir canlı tarih olarak yaşayan ve biyografik olarak kaydeden aydınların
dünya görüşlerinde, siyasal ve politik tercihlerinde rastlamak
mümkündür. Bu aydınlardan biri de Cumhuriyet döneminin geniş bir
tarihini siyasal önderler üzerinden yazan Şevket Süreyya Aydemir’dir.
Türk düşün hayatı içerisinde önemli bir yeri olan Şevket Süreyya
Aydemir, farklı zamanlarda içerisinde bulunduğu TKP, Kadro Dergisi ve
Yön Dergisi gibi politik parti ve düşün odakları nedeniyle ilginç bir
aydın/ideolog portresi sunmaktadır. Diğer yandan hem dönemin önemli
siyasi liderlerinin biyografilerini hem de kendi otobiyografisini kaleme
alması, yaşadığı döneme ilişkin tanıklıklarını aktarmış olması,
Aydemir’in bu sürecin analizine birinci elden ve önemli bir katkı
sunmasına zemin hazırlamıştır. Bu çalışma hem biyografik hem de
otobiyografik bir tarihçi olarak Şevket Süreyya Aydemir’in
düşünsel/politik değişim ve farklılaşma parametrelerini incelemeyi
amaçlarken, aynı zamanda bu parametreler çerçevesinde Şevket
Süreyya’nın Cumhuriyetle birlikte bir değişme süreci içerisine giren
Türkiye toplumuna yönelik bakışını tartışmaktadır. Bu çerçevede,
Turancılıktan, sosyalizme ve oradan Kemalizm’e evrilen düşünsel evrim
halkaları içerisinde Türkiye toplumunun sorunları karşısında getirmiş
olduğu çözüm önerileri ele alınacak ve Türkiye’nin düşünsel iklimi
içerisine yerleştirilmeye çalışılacaktır.
|