Makale Özeti:
|
Öz: 20.yüzylda kadn ile ilgili felsefe, sosyoloji, psikoloji gibi alanlarda
yaşanan önemli gelişmeler edebiyat alanna yansmştr. Amerikan
edebiyatn okuyup, inceleyen Türk edebiyatçlar da, onlar ile etkileşim
içinde olmuştur. Bu çalşmada Amerikal şair Sylvia Plath (1932-1963) ve
İngiliz Dili ve Edebiyat bölümünü bitirme tezini Plath üzerine yapan
Türk şair Nilgün Marmara’nn (1958-1987) yaptlarnda cinsiyet ve
kimlik sorununun önemli bir yeri vardr. Bu çalşmann amac, Sylvia
Plath ile Nilgün Marmara arasndaki ilişkiyi şiirleri ve yaşam öyküleri
açsndan değerlendirmektir. Bu bağlamda Plath’n “Daddy” “Medusa”,
“Lady Lazarus” adl şiirleri Marmara’nn ise; “Mezar”, “Kan Atlas”,
“Kuşum ve Ben” adl şiirleri sosyolojik ve psikoanalitik eleştiriden
yararlanlarak çözümlenmiştir. Farkl kültürlerde yaşayan Marmara ve
Plath’in arasnda, kişilik özellikleri bakmndan çok fazla farkllklar
bulunmadğ gibi, toplumsal cinsiyet ideolojisinin yarattğ ortak sorunlar
ve yaşam öykülerinde benzerlikler de bulunmaktadr. İki şairin
eserlerinde, kan, baba, aile ve yokluk gibi birçok ortak imge ve tema
saptanmştr. Hem Plath hem de Marmara’da anneye karş olan sevginefret
tutumu, suçluluk hissi, bastrlmş geriye atlan çocukluk duygular,
erkek kardeşe duyulan kskançlk, ölen babann idealleştirilmesi, annenin
kzn idealleştirmesi, ruh ikizini aramas, çatşan anne-kz ilişkisi,
kafalarndaki kadn imajna bağllk ve intihar, feminist eleştirinin “dişil
estetik” önerisini doğrulamaktadr. Dolaysyla, bu çalşma feminist
yazna katk sağlama ve kadn sorununun edebiyattaki yansmalarn
ortaya koyma açsndan önem taşmaktadr.
|