Makale Özeti:
|
Öz: 19. yüzyln sonlarnda Tekfurdağ Sancağ, konumu itibariyle
stratejik bir öneme sahiptir. Sahip olduğu iskele, demiryolu ve karayollar
sayesinde Balkanlar ile başkent İstanbul arasnda bir köprü
konumundayd. Bu çalşmada, 1890-1902 yllar arasna ait Edirne
Vilayeti Salnamelerindeki bilgiler şğnda Tekfurdağ Sancağ’nn sosyal
ve ekonomik yaps ilmi bir disiplin içerisinde analiz edilmiştir. Giriş
ksmnda salnamelerin tarih araştrmalarndaki önemine değinildikten
sonra Tekfurdağ Sancağ isminin kaynağ, coğrafyas, incelediğimiz
dönem içerisindeki snrlar, konumu, İstanbul’a ve Gelibolu’ya olan
mesafesi, nüfusu, kazalar, nahiyeleri, demiryollar, camiler, kiliseler,
şehirde bulunan mahalleler, dükkânlar, mağazalar, çeşmeler, frnlar,
hanlar, hamamlar, meyhaneler, gazinolar ve ambarlarn miktarlarndan
bahsedilmiştir. Makalede Tekfurdağ Sancağ’nn ekonomik yaps
ksmnda, sancağn gelir ve giderleri, madenleri, tarm ve hayvanclk,
liman idaresi, ticaretin yapldğ pazarlar ve panayrlar ele alnmştr.
Konunun daha iyi anlaşlmas için sancağn gelir ve giderleri Edirne
vilayetindeki diğer sancaklarla birlikte tablolar halinde verilmiştir.
Böylece Tekfurdağ Sancağ’nn Edirne vilayeti içerisindeki ekonomik
durumu belirlenmeye çalşlmştr. Sosyal yapda ise sancağn idari
teşkilatlanmas, nüfusu, eğitim durumu irdelenmiştir. Nüfus ksmnda,
incelenen dönemdeki tarihler arasnda Tekirdağ’da yaşayan Müslim, Rum
ve Ermeni nüfus değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Müslüman ve
Müslüman olmayan nüfusla ilgili ayr ayr tablolar ve grafikler
düzenlenmiştir. Eğitim ksmnda, sancaktaki İslam, Rum, Bulgar, Yahudi,
Katolik, Protestan ve Ermeni okullar ele alnmştr. Okullardaki öğrenci
ve öğretmen saylar tablolar halinde incelenmiştir.
|