|
Makale Özeti:
|
Bu makale, İbn Sînâ’nın bir erdem olarak adalet anlayışını ve sosyal alanda
yansımalarını incelemeyi amaçlamaktadır. İbn Sînâ, Platoncu erdem şemasını kabul
eder, buna göre temel erdemler dörttür; hikmet, şecaat, iffet ve bu üç erdemin toplamı
olan adalet. Adalet dışındaki her bir erdemin altına tâli erdemler koyar. O, tâli erdem
tasnifinde ahlak geleneğine tabi olan filozoflardan farklı bir sıralama yapar. Ona göre
adalet erdeminin altında iki temel ilke vardır: Birincisi ifrat ve tefrit arasında orta
olanın bulunması; ikincisi davranışın sırf iyiyi hedeflemesidir. Sosyal ilişkilerde
adalet, hak edilenden fazla vermek ile hak edileni vermeme arasında orta olandır. O,
adil bir toplumun temellerinin kurulmasında sosyal işbirliği ve uzlaşının önemine
dikkat çeker. O, yönetenlerin/iktidarın baskıcı tutumu karşısında sistemi dengelemek
için aşağıdan yukarıya eylemci bir yaklaşımı önerir. Ona göre adil bir alış-veriş için
kumar, kuralsız kazanç, faiz ve fazla kazanma iştahı önlenmelidir. Ayrıca o, ictihadın
işlevselliğine ve değişime ayak uydurmanın önemine dikkat çeker.
|