|
Makale Özeti:
|
Öz: Bu çalışma, edebi bir kavram olarak epifan ile küçürek öykü
türü arasındaki ortak noktaları bulmayı ve örnek öykülerle bunları
göstermeyi amaçlar. Anlık idrak, şiirsellik ve kalıcı davranış
değişikliklerine yöneltme gücü, hem tinsel açılımları ifade etme
aracı/tekniği/deneyimi olan ve ontolojik niteliğe sahip epifanda,
hem de felsefi içerikli ve açık uçlu olan küçürek öyküde
mevcuttur. Epifan ve küçürek öyküde sıradan ve bilindik görünen
olgular farklı boyutlarıyla göz önüne serilir ve bireysel boyutta
yaşanan deneyimler evrensellik kazanır. Epifan ve küçürek
öykünün ortak amacı okuyucuya yaşamın/varlığın özüyle ilgili
hakikatleri duyumsatıp yeni bakış açılarını benimsetmek ve bu
süreci başka deneyimler için de uygulama alışkanlığı
kazandırmaktır. Tıpkı diğer türlerdeki epifanlar gibi küçürek
öyküde yer alan epifan da, metnin sonlandığı/kapandığı noktada
okuyucuda sarsıcı bir etki bırakarak başlar, onun hızlı bir duygusal
ve düşünsel süreci deneyimlemesine neden olur ve sonrasında söz
konusu olay veya olguya dair yeni anlamalar, değerler ve inançlar
üretip onları içselleştirmesini sağlar. Bu bağlamda küçürek öykü
doğrudan epifanı çağrıştırmaktadır. Az ve öz yapısıyla kabul
edilmiş gerçeklerin sorgulanması ve farklı açılarla yeniden inşasını
öngörmektedir. Okur, epifan yaşayarak gerçeklerin göreceli
olduğunu bir kez daha anımsayacak ve olay/olgulara farklı
açılardan bakmanın yaşamı olumlu yönde etkilediğini görecektir.
Bu ise edebiyatın temel işlevidir; epifan ve küçürek öykü bu işlevi
birlikte yerine getirmektedir.
|