|
Derginin Adı:
|
Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
|
|
Cilt:
|
2020/2
|
|
Sayı:
|
44
|
|
Makale Başlık:
|
Mustafa Eyyûbîzâde (Ejubović) el-Mostarî’nin Eserlerinin İncelenmesi ve Arap Dili ve Belagatına Dair Üç Risalesinin Tahkiki
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
Examination of Mustafa Ayyubi-zade (Ejubovic) al-Mostari’s Works and Critical Edition of His Three Epistles on Arabic Language and Rhetoric
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
5.01.2021
|
|
Okunma Sayısı:
|
0
|
|
Makale Özeti:
|
Osmanlı döneminin en önde gelen Bosnalı âlimlerinden birisi yüksek eğitimini İstanbul’da almış ve otuzdan fazla eser te’lif etmiş Şeyh Yuyo (Šejh Jujo) lakaplı Mustafa b. Yusuf b. Murad Eyyûbîzâde (Ejubović) el-Mostarî (ö. 1119/1707)’dir. Bu çalışmada Eyyûbîzâde’nin hayatı ile bilgilerin yanı sıra kendisi ve öğrencisi İbrahim Opijač el-Mostarî’nin verdiği bilgiler, kütüphanelerden temin edilen nüshalar, kütüphane katalogları ile diğer kaynaklardaki bilgiler karşılaştırılarak Eyyûbîzâde’ye ait olan eserler ve eserlerin çeşitli kütüphanelerde bulunan yazma nüshalarına dair detaylı bir inceleme yapılmıştır. Bu sayede Eyyûbîzâde’nin eserleri ve eserlerinin nüshalarına dair kaynaklardaki eksiklik ve yanlışlıklar tespit edilerek düzeltilmiştir. Ayrıca bu çalışmada Eyyûbîzâde’nin Arap dili ve belagatına dair az hacimli üç risalesinin incelemesi yapılarak tahkikli metinleri verilmiştir. Risâle fî Beyâni İctimâʻi’l-İstiâreti’l-Tebeiyye meʻa’t-Temsîliyye adlı ilk risale, et-Teftâzânî ve es-Seyyid eş-Şerîf el-Curcânî arasında Emir Timur’un sarayında gerçekleşen meşhur münazaranın konusu olan Bakara suresi 5. ayette istiâre-i temsiliyye ve istiâre-i tebeiyyenin bir arada bulunup bulunamayacağına dair ihtilaf hakkındadır. Risâle fi Kevni’l-Cumle Mutlakan Haberan li’l-Mubteda’ adlı ikinci risale, et-Teftâzânî ve es-Seyyid eş-Şerîf el-Curcânî arasındaki ihtilaflardan bir diğeri olan inşâ cümlesinin te’vil olmadan haber olup olamayacağına dair ihtilaf hakkındadır. Risâle fî mâ Kâle el-Kuhistânî an İrâbi İbareti ”Kitâbi’t-Tahâre” adlı üçüncü risale, el-Ḳuhistânî’nin Camiʻu’r-Rumûz Şerhu Muhtasari’l-Vikâye adlı şerhinde ”Kitâbi’t-Tahâre” ifadesinin i‘râbına dair yaptığı açıklamalar hakkındadır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
One of the most eminent Bosnian scholars of Ottoman era is Mustafa Ayyubi-zade (Ejubovic) al-Mostari nicknamed Sheikh Jujo (Sejh Jujo) who got higher education in İstanbul and composed more than thirty works. In this study, a detailed examination was done about the works and the manuscript copies of those works located in different libraries belonging to Ayyubi-zade, by comparing the information which was given by himself, his student Ibrahim Opijac al-Mostari, library catalogues, other sources and the mansucript copies of his works obtained from the libraries. Thus, deficiencies and mistakes existing in sources related with works and manuscript copies of his works were detected and corrected. Besides, in this study a critical edition of Ayyubi-zade’s three small volume epistles on Arabic language and rhetoric was done. First epistle named Risala fi Bayan Ijtimai al-Istiare al-Tabaiyya maa al-Tamthiliyya is on the famous discussion between al-Taftazani and al-Sayyed al-Sharef al-Jurjani which took place in Amir Timur’s palace about the occurrence of al-istiare al-tabaiyya and al-istiare at-tamthiliyya at the same time in 5th. verse of Baqarah Surah. Second epistle named Risala fi Kawn al-Jumla Mutlaqan Habaran li al-Mubtada is on another dispute between al-Taftazani and as-Sayyed al-Sharef al-Jurjani about the permissibility of insha sentence as knowledge without interpretation (ta’weel). Third epistle named Risala fi ma Qala al-Quhistani an Irab Ibarati “Kitab al-Tahara” is on syntactic analysis of al-Quhistani about the phrase of “Kitab al-Tahara” in his commentary named Jami al-Rumuz Sharh Mukhtasar al-Wiqaya.
|