Makale Özeti:
|
Bu çalışma insan-bilgisayar etkileşimi alanı kapsamında güncel kullanılabilirlik değerlendirmelerinin Türkiye kökenli dergilerdeki durumunun ortaya konulmasını amaçlamaktadır. Bu kapsamda kullanılabilirlik çalışmalarında araştırma yöntemi, örneklem, kullanılan araç-gereç ve teknolojiler bakımından nasıl çalışıldığı belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaç doğrultusunda, 2014 – 2019 (Kasım ayı) yılları arasında DergiPark ve Google Akademik veri tabanlarında “insan- bilgisayar etkileşimi”, “kullanılabilirlik”, “Human-computer interaction” ve “usability” anahtar kelimeleri kullanılarak yayımlanan araştırmalar incelenmiştir. İncelenen 118 makale içinden teknolojinin bir alanın öğretiminde kullanımı veya bir teknolojinin genel değerlendirmesi üzerine olanlar (N=81) çıkarılmıştır. Kalan 37 makaleden 1 tanesi alanyazın taraması olduğu için incelemeden çıkarılmıştır. Bu kriterlere göre toplamda 82 makale elenerek, bu çalışmada 36 makale incelenmiştir. Belirlenen makaleler Baran (2014) tarafından geliştirilen Makale Değerlendirme aracının uzman görüşüne göre uyarlanmış hali kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, a) insan bilgisayar alanında kullanılabilirlik üzerine belirgin bir eğilim ortaya çıkmamıştır; b) çok az sayıda araştırmada yöntem ve geçerlik-güvenirlik açıklamaları belirtilmiştir; c) araştırmalarda yer alan katılımcı türleri, veri kaynakları ve kullanılabilirliği yapılan teknolojiler çeşitlilik göstermektedir; d) uygulama içeren yani kullanıcı testi yapılan çalışma sayısı 19 iken, veri toplamak için teknoloji kullanılan makale sayısı sadece 9’dir. Bu bulgular, kullanılabilirlik üzerine yapılan çalışmalardaki eğilimin yorumlanması ve örneklem seçimi/veri toplama süreci/veri toplama araçları/geçerlik-güvenirlik ile ilgili eksiklerin giderilmesi için önem taşımaktadır.
|