|
Makale Özeti:
|
Çağımız dünyasında meydana gelen değişme ve gelişmeler insanların birbirini daha yakından tanıması ve iletişim
kurmasını sağlamıştır. Aynı sınırlar içerisinde yaşayan kültürler ve farklı coğrafyalarda yaşayan kültürler birbirlerinin
kültürlerini tanıma fırsatı bulmuşlardır. Tüm bunlar çokkültürlülük kavramının ortaya çıkmasına veya günümüzde giderek
ivme kazanmasına neden olmuştur. Tekkültürlülüğün aksine çokkültürlülüğün daha büyük öneme sahip olması demek, farklı
kültürlere saygı duymak, onlara karşı hoşgörülü olmak, aynı sınırlar içerisinde barışçıl koşullar içinde yaşamayı daha iyi
bilmek demektir. Çokkültürlü toplumlarda yaşayan bireylerin günümüz dünyasına uyum sağlayabilmek veya aktif rol
alabilmek için tekkültürlü toplumda yaşayan bireylerden daha avantajlı olduğunu söylemek mümkündür. Günümüzde
aranılan “etkin veya etkili vatandaş” modelini yetiştirmek için en önemli veya ilk adımın eğitimden geçtiği açıktır. Topl um da
aktif rol üstlenen veya etkin bir vatandaş yetiştirmeye en uygun ders konul arı da muhakkak ki sosyal bilgiler ders konuları
içerisinde yer almaktadır. Sosyal bilgiler ders konularıyla yakın ve uzak çevrenin sorunları ders ortamına getirilerek işlenir.
Bireylere, daha çocukluk çağından sosyal sorunlara karşı duyarlı olma, sorunlara çözüm üretebilme, karar verebilme ve en
uygun çözümü uygulamaya koyabilme öğretilir. Böylece bireyler, farklı düşünme biçimleri ve becerilerini kullanarak ulusal,
yerel ve dünya sorunlarına karşı duyarlı olabilme yeteneği kazanmış olurlar. Çokkültürlü bir toplum olma özelliğine sahip
olan Kosovada da “etkin veya aktif vatandaş” olabilme özelliği günümüzde aranılan bir vasıf olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bu vasıfın sağlanmasında en önemli ve birincil rolü çokkültürlü eğitim üstlenmiştir. Çokkültürlü eğitimle bütün topluluklar
kendi dillerinde eğitim görme, kendi kültürlerini ve değerlerini tanıma fırsatı bulmuşlardır. Fakat dünya sahnesinde aktif rol
alabilmek için bir adım daha öteye gitmek gerektiği açıktır. Bunun için Kosova’daki çokkültürlü eğitim sistemine sosyal
bilgiler programının getirilmesi gerekliliğini vurgulamak yerinde olacaktır. Sosyal bilgiler eğitimiyle Kosova toplumunu
oluşturan bütün topluluklar öncelikle kendi toplumlarındaki dil, din, değer ve inançlar hakkında bilgi sahibi olacak ve onlara
karşı olumlu tutum sağlayabilecek; sonra da dünyadaki evrensel değerleri öğrenmeye ve onlara karşı tutum geliştirmeye açık
olacaklardır. Farklı kültürler ve değerler hakkında eğitim almış olan ve bu konularla donatılmış olan bireyler küresel
toplumda etkin veya aktif vatandaşlar olarak kendilerine yer edinebileceklerdir. Kendi toplumundaki toplulukları kabul
etmemek veya toplumu oluşturan kültürleri bastırmaya çalışmak, dışardaki yani kendi toplumunun dışındaki kültürleri de
öğrenmeye açık olmamayı beraberinde getirecektir. Bu durumda evrensel değerler esasına dayanan küreselleşmeye uyum
sağlamak daha zor hale gelecektir.
|