|
Derginin Adı:
|
MESLEKİ BİLİMLER DERGİSİ
|
|
Cilt:
|
2017/6
|
|
Sayı:
|
3
|
|
Makale Başlık:
|
TÜRK DOĞALTAŞ SEKTÖRÜ AÇISINDAN NİTELİKLİ ARA ELEMAN SORUNU VE MESLEKİ EĞİTİM
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
TECHNICIAN IN TURKISH NATURAL STONE SECTOR AND VOCATIONAL EDUCATION
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
10.02.2021
|
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
|
Makale Özeti:
|
Ülkemiz doğal taş madenciliğinde avantajlı birkaç ülkeden biridir. 1985 yılında Maden Kanunun yürürlüğe girmesi,
rezervlerin işletilmesine ivme kazandırmıştır. Uluslararası pazarlarda tercih edilen Türk doğal taşlarının üretiminde ve
işlenmesinde modern teknolojinin benimsenmesi ile sektör kısa sürede büyük gelişme göstermiştir. 2014 yılı sonu itibariyle
doğal taş ihracat rakamı 2 milyar dolara ulaşarak, toplam maden ihracatının %50’sinden fazlasını temsil etmiştir. Sektörde
gözlenen büyüme ve teknolojik gelişmeye karşın, doğaltaş ocak ve işletmelerinde, nitelikli iş gücü eksikliği yüksek bir
seviyeye ulaşmıştır.
Sektördeki bu iş gücü talebini karşılamak için 1990 yılından itibaren meslek yüksekokullarında ön lisans düzeyinde doğaltaş
teknikerleri yetiştirmek amacıyla Doğal Yapı Taşları Teknolojisi (DYTT) programı açılmaya başlanmıştır. 2010 yılına kadar, 13
tane DYTT programı varken, 2016 yılında bu sayı %70 oranında azalmıştır. DYTT sadece dört üniversite mevcuttur. DYTT
programlarından mezun tekniker sayısı (2016) toplam 2000'e yakındır.
Mevcut teknikerlerin sayısı sektörün talebini karşılamaktan uzaktır. Bu noktada temel sorunlardan biri, mezun öğrencilerin
%70-90'ı Dikey Geçiş Sınavı (DGS) ile fakültelerin ilgili bölümlerine geçmektedir. Meslek okulları mühendisliğe geçiş adımı
olmaktadır. İkincisi, %75-80 uygulamalı eğitim yapılan meslek dallarında yüksekokulların sayısı, deneyimli eğitici kadrosu ve
alt yapı eksiklikleri önemli bir faktördür. Üçüncüsü, sektörün yüksekokullar ile işbirliğinin istenilen düzeyde ve verimlilikte
olmamasıdır. Dördüncüsü ise sektörün ücret ve görev tanımlaması açısından beklentileri karşılayamamasıdır. Bu bağlamda,
sektördeki nitelikli ara eleman sorununa, mevcut sistem, sektörel kurum ve kuruluşlar açısından öneriler yapmak, mesleki
eğitimde çözüme katkı sağlayacak alternatif yaklaşımları tartışmak çalışmanın temel amaçlarını oluşturmaktadır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Our country is one of the few countries advantageous in natural stone mining. In 1985, the enactment of the Mining Law
accelerated the operation of reserves. With the adoption of modern technology in the production and processing of Turkish
natural stones preferred in international markets, the sector showed great improvement in a short time. By the end of 2014, natural stone exports reached $ 2 billion, representing more than 50% of total mining exports. Despite the growth and technological development observed in the sector, lack of qualified labour force in natural stone quarries and enterprises has reached a high level. Since 1990, natural building stones technology (DYTT) program has been started to train natural stone technicians at vocational higher schools in order to meet this demand for work force in the sector. By 2010, While there were 13 DYTT programs, and in 2016, this figure was reduced by 70%. DYTT has only four universities. The number of technicians graduated from DYTT programs is close to 2000 (2016). The number of existing technicians is far from meeting the demands of the sector. At this point, one of the main problems is that 70-90% of the graduated students prefer the related departments of the faculties through the Vertical Transfer Examination (VTE).
Vocational schools are a step in the transition to engineering. Secondly, the number of vocational schools, experienced educated staff and infrastructure deficiencies are important factors in 75-80% of applied vocational education. Third, cooperation between the sector and the high schools is not at the desired level and efficiency. Fourth, the industry is unable to meet expectations in terms of wage and job description. In this context, the main aim of the study is to make suggestions in terms of current system, sectoral institutions and organizations, and to discuss alternative approaches to contribute to solution in vocational education.
|