|
Makale Özeti:
|
Orhan Gazi zamanında fethedilen ve henüz kuruluş aşamasındaki Osmanlı Devleti’nin ikinci başkenti olan Bursa’nın çehresi,
fethin akabinde kısa sürede değişmiş; yapılan imar ve inşâ faaliyetleriyle şehir siyasi ve ticari açıdan önem kazanmakla
birlikte ilim, kültür ve sanat merkezi olarak da ön plana çıkmaya başlamıştır. Şehrin başkentliği kısa sürse de Bursa, asırlar
boyunca Osmanlı Devleti’nin çeşitli coğrafyalarından gelen ilim ve sanat erbabının uğrak yeri olmuştur. Osmanlılar
döneminde yetiştirdiği önemli devlet adamlarıyla siyasi tarihimizde; musikî, hüsn-i hat, minyatür, ebru, nakış vb. birçok klasik
sanatta söz sahibi olmuş sanatçılarla da kültür ve sanat tarihimizde ayrı bir yere sahip olan Bursa, edebiyat tarihimizde önde
gelen birçok şair ve yazarın memleketi olması hasebiyle de dikkat çekmektedir.
Bu çalışmanın konusunu klasik edebiyat döneminde yetiştirdiği şair sayısı itibarıyla İstanbul’dan sonra ikinci sırada yer alan
Bursa’nın önde gelen şairlerinden Haylî Ahmed Çelebi ve şiirleri teşkil etmektedir. Asker şairlerimizden olan Haylî XVII. asırda
yaşamış, ömrü cenk meydanlarında geçmiş ve Bağdat seferi esnasında şehit olmuştur. Kaynaklarda şairin dîvânı olduğu
bilgisi kayıtlıysa da eser günümüze ulaşamamıştır. Bu makalede hayatı hakkında eski kaynaklarda çok fazla bilgi
bulunmasına rağmen ansiklopedilerde sathî şekilde verilen Haylî’nin biyografisi yeniden yazılmaya çalışılacak ve şiir
mecmuaları ile biyografik eserlerden derlenen şiirlerinin çevriyazılı metinleri verilecektir.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
The facade of Bursa, which was conquered in the time of Orhan Gazi and established as the second capital of the newlyestablished Ottoman State, changed in a short time after the conquest, and thanks to the development and construction
activities, the city gained political and commercial importance, and also came to the fore as a center of science, culture, and
art. Although it did not remain as the capital for long, Bursa was a frequent destination for scientists and artists from
various geographies of the Ottoman State for centuries. Bursa, which has its own special place in our political history
because of the statesmen it raised, and in the history of culture and art because of the many artists it raised in different
branches of art such as music, calligraphy, miniature, marbling, embroidery, etc., is important because it is also the
hometown of many poets and writers in our literary history. The subject of this study is Hayli Ahmed Celebi and his poems,
and although he is one of the prominent poets of Bursa, which ranks second after Istanbul in terms of the number of poets it
raised in the classical period, little is known about his lifetime. One of the soldier-poets of our history Hayli lived in the 17th
century, spent his life on battlefields, and died a martyr during the Baghdad expedition. Although it is recorded in the
sources that the poet has his own book, the work has not survived. In this article, the biography of Hayli, information about
the life of whom is plenty but superficial, will be attempted to be rewritten, and poetry will be compiled from texts published
in poetry magazines and biographical works.
|