Derginin Adı:
|
Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature
|
Cilt:
|
2020/6
|
Sayı:
|
3
|
Makale Başlık:
|
ŞİTÂİYYE’NİN DESTAN TÜRÜNE YANSIMASI OLARAK AHMED KUDDÛSÎ DİVANI’NDA BİR KIŞ DESTANI
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
A WİNTER EPİC ON AHMAD KUDDUSİ DİWAN AS THE REFLECTİON TO THE EPİC TYPE TRADİTİON OF SHİTAİYYE
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
6.03.2021
|
Okunma Sayısı:
|
0
|
Makale Özeti:
|
Kış mevsimi klasik Türk şiirinde bahar kadar olmasa da en çok işlenen konulardandır. Özellikle teşbib bölümlerinde kış
mevsiminin işlendiği kasidelere şitâiyye denilmektedir. Şairler zaman zaman kış mevsiminin zorlu şartlarından hareketle
kalıplaşmış hayalî kış tasvirlerine müracaat etseler de bunlardan birçoğu gerçek yaşanan olayların ya kişinin iç âlemine
yansıması ya da doğrudan tasviri niteliğindedir. Bu bölümlerde insanların kış karşısındaki acizliği, zayıflığı, çaresizliği dile
getirilir. Bu yönüyle Klasik Türk şiiri aslında yaşadığımız gerçeklerin de tasvir edildiği bir sanat alanıdır.
Kış mevsiminin anlatılması sadece klasik Türk şiirine mahsus değildir. Halk şairlerinin de mutasavvıf şairlerin de şiirlerinde
zaman zaman bu konuları işledikleri görülmektedir. Bu durum bazen duyguların ifadesi için bir vesile olsa da genellikle bir
zaman tespiti ya da tarihî bir âna şahitlik etme manasını da taşımaktadır. Halk edebiyatında toplum zihninde önemli, derin
ve kalıcı izler bırakan olayların ele alındığı bu tarz şiirlere destan denir. Malum olduğu üzere destanlar genellikle zaferden
ziyade felaketleri ve bu felaketlerin getirdiği acıları, yoklukları, işkenceleri anlatır. Kendisi mutasavvıf bir şair olan Ahmed
Kuddûsî hazretlerinin Divanı’nda yer alan bir şiir de 1248/1833 yılı kışının zorluklarını anlatmaktadır. Şair bu şiirinde yaşanan
şiddetli kışın zorluklarını anlatırken tabiattaki değişiklikleri de tasvir eder. Bu tebliğde Divan’da 31. Numarada yer alan ve kış
tasvirinin yapıldığı 6+5=11’li hece vezniyle yazılan bu şiiri klasik edebiyattaki şitâiyye nazım türünden hareketle incelemeye
çalışılacaktır.
Bu çalışmada betimsel tarama yöntemi kullanılacaktır. Bu çalışmayla klasik bir şair ile mutasavvıf bir şairin kış mevsimine
bakışlarındaki farlılıkların ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır.
|
Alternatif Dilde Özet:
|
The winter season is from subjects what treat the most common even if not much as the spring on the classical
Turkish poetry. Shitaiyye is said particularly eulogiums on teshbib the episodes which be treated for the winter
season. Poets sometimes apply to stereotyped imaginary winter portraits based on this from the hard conditions
of the winter season, on the other hand, a lot of this portraits are compositions of either reflections in the inner
word or directly description of real events. On this episodes are put emphasis on the helplessness, weakness and
despairing of the people. Within this context, the classical Turkish poetry is actually an art field where the facts
we live in are also figured.
The describing of the winter season is not just specific to Divan poetry. We also are seen that Folk poets or Sufi
poets treat occasionally this subjects on their poetries too. Even so this situation is sometimes an occasion for
the expression of feelings, usually it also carries the proof of the time or the witnessing to a historical moment. In
folk literature is named the epic to this stylish poems which deal with events that put important, deep,
permanent influences in society’s mind. As it is well known, the epics generally express the disasters rather than
the victory and the tortures, poverties, miseries which is based from this catastrophies. Excellency Ahmed
Kuddusi who is a sufi poet himself, at a poem in his Divan tells the difficulties of the winter of 1248/1833,
although the name is not Shitaiyye. The poet depicts also the changes in nature while expressing the difficulties
of the heavy winter which be lived in this poem. In this teblig,it will be tried to study a poem written with the
6+5=11 syllable iamb that is available 31. number in Divan and be made the winter portrayal, with point of view
the Shitaiyye verse type in the clssical literature.
In this study will be used the descriptive scanning method. With this study aims to uncover the differences on
their views to the winter season of a sufi poet with a classical poet.
|