|
Derginin Adı:
|
Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi
|
|
Cilt:
|
2021/22
|
|
Sayı:
|
2
|
|
Makale Başlık:
|
Okul Psikolojik Danışmanı Adaylarının Özel Eğitim Öz-Yeterlik Algıları ve Yeterlilik Düzeyleri: Bir Karma Yöntem Çalışması
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
School Counselor Candidates’ Special Education Self-Efficacy Perceptions and Levels of Proficiency: A Mixed-Method Study
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
1.09.2021
|
|
Okunma Sayısı:
|
0
|
|
Makale Özeti:
|
Giriş: Okul psikolojik danışmanları özel eğitim hizmetlerinde kritik bir role sahiptir ancak okul psikolojik
danışmanı adaylarının öz-yeterlik algıları ve yeterlilikleri yeterince araştırılmamıştır.
Yöntem: Okul psikolojik danışmanı adaylarının özel eğitimde öz-yeterlik algılarının ve yeterlilik düzeylerinin
incelenmesinin amaçlandığı bu araştırmada yakınsak paralel karma desen (NİC+NİT) kullanılmıştır.
Katılımcıların özel eğitim öz-yeterlik algılarını ölçmek için nicel (“Rehber Öğretmen Özel Eğitim Öz-Yeterlik
Ölçeği”); özel eğitim yeterlilik düzeylerini ölçmek için nitel yöntem (“Vaka Sunumu ve Vaka ile İlgili Sorular
Formu”) kullanılmıştır. Katılımcılar Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık programı 3. ve 4. sınıf öğrencileridir (n
= 233).
Bulgular: Bulgulara göre katılımcıların özel eğitim öz-yeterlik algıları orta düzeydedir. Katılımcıların kimlik
cinsiyeti ve sınıf düzeyine göre özel eğitim öz-yeterlikleri arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Kaynaştırma dersi
alanların özel eğitim öz-yeterlik puanları kaynaştırma dersi almayanlara göre yüksektir. Katılımcılar tanıdeğerlendirme için kurumlara başvuru, öğrenci için yapılacak eğitsel, kişisel/sosyal rehberlik, aileye ve
öğretmenlere müşavirlik konularında bilgi sahibidir. Öte yandan katılımcılar yanıtlarında mesleki rehberlik ve hak
savunuculuğu konularına daha az yer vermiştir.
Tartışma: Orta düzeydeki özel eğitim öz-yeterlik algısı bulgusu önceki araştırmalarla örtüşmektedir ve bu bulgu
özel eğitimle ilgili sınırlı eğitim alınmasıyla ilgili olabilir. Okul psikolojik danışmanı adaylarının özel eğitimde
mesleki rehberlik hizmetleri konusunda bilgilerini arttırmaları gerektiği gözlenmiştir. Aynı zamanda, okul
psikolojik danışmanlığının önemli bir parçası olan hak savunuculuğuna dayalı ifadeler katılımcıların yanıtlarında
fazla vurgulanmamıştır ve bu sebeple hak savunuculuğuna dayalı bilgi seviyesi arttırılmalıdır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Introduction: School counselors have critical role in special education services. However, limited number of
studies have examined school counselor candidates’ self-efficacy and proficiency.
Method: Convergent parallel mixed design was used. The aim was to examine school counselor candidates' selfefficacy perceptions and their proficiency levels regarding special education. Quantitative method was used to
measure self-efficacy (“School Counselors’ Self-Efficacy Scale regarding Special Education”). Qualitative
method (“Case Presentation and Case Questionnaire”) was used to measure the proficiency. The participants were
Guidance and Psychological Counseling students from junior senior class (n = 233).
Findings: Findings indicated special education self-efficacy of the participants was at a medium level. No
significant difference was found between the special education self-efficacy according to gender and class. Special
education self-efficacy was higher among those who took inclusion course. Participants had information regarding
the need to refer the child to diagnosis- evaluation, educational and personal/social guidance for student, and
consultancy for family/teachers. However, participants presented less information on vocational guidance and
advocacy.
Discussion: Medium level of special education self-efficacy is consisted with previous studies and it may be about
the limited level of education regarding special education. It was observed that school counselor candidates need
to increase their knowledge about vocational guidance services. Advocacy was also less evident in participants’
responses which is an important part of school counseling and therefore the information about advocacy needs to
be increased.
|