|
Makale Özeti:
|
Günümüzde eleştirel düşünme, bilimsel düşünme, problem çözme becerileri gibi farklı beceriler
bireylerde sahip olunması istenen özellikler arasında yer almaktadır. Bu becerilere sahip bireyler
yetiştirmenin yollarında birini, öğrenme ortamlarında benimsenen yeni ve farklı yaklaşımlar
oluşturmaktadır. Son yıllarda bireylerin ikilem içeren, toplumu ilgilendiren ve bilimsel yönü olan
konular olarak tanımlanan sosyobilimsel konuların öğrenme sürecine dâhil edilmesi ise bu yeni
yaklaşımların bir yansıması olarak değerlendirilmektedir. Bu bağlamda sosyobilmsel konulara
ilişkin araştırmaların önemi her geçen gün artmaktadır. Araştırmanın amacını ortaokul fen bilimleri
ders kitaplarında yer alan etkinliklerde sosyobilimsel konulara yer verilme durumunun incelenmesi
oluşturmaktadır. Oluşturulan amaç doğrultusunda araştırmada nitel yöntem benimsenmiştir.
Ortaokul fen bilimleri 5., 6., 7. ve 8. sınıf ders kitapları araştırma bağlamında incelenen dokümanları
oluşturmaktadır. Her sınıf seviyesinde ikişer olmak üzere toplamda 8 ders kitabı analiz edilmiştir.
Ders kitaplarında yer alan etkinlikler ile sınıf seviyesine göre içeriği ve ismi değişen etkinlik temelli
bölümler analiz edilmiştir. Analiz aşamasında önce ders kitaplarda yer alan etkinlikler incelenerek
bu etkinliklerden hangilerinin sosyobilimsel konular ile ilgili olduğu belirlenmiştir. Bu bağlamda 5.
sınıf seviyesinde altı, 6. sınıf seviyesinde dört, 7. sınıf seviyesinde üç ve 8. sınıf seviyesinde dokuz
olmak üzere toplamda 22 etkinliğin sosyobilimsel konular ile ilgili olduğu tespit edilmiştir.
Sosyobilimsel konu temelli etkinliklerin belirlenmesinden sonra bu etkinlikler sosyobilimsel
konular perspektifi, mekânsal boyut ve öğrenme deneyimleri açısından incelenmiştir. Analizler
sonucunda: etkinliklerin daha çok çevresel perspektif ile ilgili oldukları, mekânsal bağlamda ise
küresel boyutta ele alındıkları ve öğrenme deneyimi açısında muhakeme ve argümantasyon
becerilerine odaklı olduklarını sonucuna ulaşılmıştır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Today, different skills such as critical thinking, scientific thinking, and problem-solving skills are
among the desired characteristics of individuals. One of the ways of educating individuals with
these skills is through new and different approaches adopted in learning environments. The
inclusion of socio-scientific issues, which are defined as issues that involve dilemmas of individuals,
concern the society and have a scientific aspect in recent years, is considered as a reflection of these
new approaches. In this context, the importance of research on socio-scientific issues is increasing
day by day. The aim of the research is to examine the situation of including socio-scientific issues in
the activities in secondary school science textbooks. A qualitative method was used in the research.
Secondary school science textbooks for 5th, 6th, 7th, and 8th grades constitute the documents
examined in the context of research. A total of 8 textbooks were analyzed, two at each grade level.
The activities in the textbooks and the activity-based sections whose content and name change
according to the grade level were analyzed. In the analysis phase, the activities in the textbooks were
examined and it was determined which of these activities were related to socio-scientific issues. In
this context, it has been determined that a total of 22 activities, six at the 5th-grade level, four at the
6th-grade level, three at the 7th-grade level, and nine at the 8th-grade level, are related to socioscientific issues. Having identified the socio-scientific theme-based activities, these activities were
analysed in terms of socio-scientific perspective, place dimension and learning experiences. As a
result of the analysis, it was concluded that the activities are mostly related to the environmental
perspective, they are handled in a global dimension in the spatial context and they are focused on
reasoning and argumentation skills in terms of the learning experience.
|