|
Derginin Adı:
|
Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi
|
|
Cilt:
|
2013/2
|
|
Sayı:
|
1
|
|
Makale Başlık:
|
Sosyalist Dönem Türkmen Romanında Başkahramanın Bağımsızlıkla Sonuçlanan Yolculuğu
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
Alternatif dilde başlık bulunmamaktadır. There is no article title in another language.)
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
2.04.2014
|
|
Okunma Sayısı:
|
3
|
|
Makale Özeti:
|
Sosyalist dönemde ilk Türkmen romanı 1937 yılında yazılmıştır. Türkmenistan’da 1937’den itibaren bağımsızlık tarihi 1991’e kadar birçok roman kaleme alınmıştır. Yazılan ilk romandan son romana kadar başkahramanlar incelenirse Türkmen bağımsızlığını anlamak daha kolay olur. Edebi eserin toplumun bir yansıması olduğu tezinden hareket edilirse, sosyalist dönem romanlarının başkahramanlarının serüveni ve bağımsızlık süreci daha iyi anlaşılır. 1937’den 1960’ların sonuna kadar Türkmen romanında üç ana kahraman görülür. Bunlar olumlu tip (müspet tip), olumsuz tip (menfi tip) ve yardımcı Rus'tur. Başkahraman olan olumlu tip sosyalist rejime sıkı sıkıya bağlıdır. Karşısında yer alan olumsuz tip yani (dönemin söylemiyle burjuva tipler: din adamları, yöneticiler ve zenginler) ile şiddetli bir biçimde savaşır. Yardımcı Rus ise olumlu tipe sosyalizmi tanımada kılavuzluk eder. 1953’te Stalin’in ölümüyle başlayan kısmi serbestleşmenin ardından sosyalizmi eleştirmeye başlayan eserler görülür. Buna paralel olarak Türkmen romanında da yardımcı Rus tipi kaybolur. Olumlu ve olumsuz tipin çatışması sürer. 1980’den 1991’e kadar ise olumsuz tip ortadan kalkar. Sadece olumlu tip yerini korur. Ancak söz konusu olumlu tip artık sosyalist rejimi savunmaz. Aksine eleştirel taraflarına dikkati çeker. Örneğin rüşvet gibi. Bu çalışmada yaklaşık 54 yıllık süreçten hareketle başkahramanın özgürlüğe nasıl hizmet ettiği roman örnekleriyle incelenecektir.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Alternatif dilde abstract bulunmamaktadır. (There is no abstract in another language.)
|