|
Derginin Adı:
|
Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
|
|
Cilt:
|
2010/7
|
|
Sayı:
|
7
|
|
Makale Başlık:
|
YUSUF ATILGAN’IN CANİSTAN ADLI ROMANINDA BİR ANTİ - KAHRAMAN: SELİM
|
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
AN-ANTI HERO IN YUSUF ATILGAN’S NOVEL CALLED CANİSTAN: SELİM
|
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
30.10.2014
|
|
Okunma Sayısı:
|
2
|
|
Makale Özeti:
|
Yusuf Atılgan, 1950 sonrası Türk edebiyatının en önemli isimlerinden biridir. Türk romanının pek çok bakımdan özgün ve çok tanınmış eserleri olan Aylak Adam ve Anayurt Oteli’nin ardından kaleme aldığı Canistan, yazarın üçüncü ve son romanıdır. Yusuf Atılgan, romanın “Duruşma”, “Yargıç” ve “Tanık” adlı ilk üç bölümünü yazmış; fakat “Sanık” adlı dördüncü ve son bölümünü tamamlayamadan vefat etmiştir. Bu bakımdan, Canistan, Aydaki Kadın (Ahmet Hamdi Tanpınar) ya da Eylembilim (Oğuz Atay) gibi yarım kalmış, okurun zihninde tamamlanan eserler kervanına katılmıştır.
Eserde özgün bir konu ve karakter ele alınmaktadır: Roman, yoksul bir ailenin oğlu olan Selim’in yanaşma olarak verildiği bir çiftlikte çocukluk yıllarını beraber geçirdikleri ağanın oğlu Tokuç Ali ile yıllar sonraki karşılaşmalarını ve Selim’in Ali’yi işkence ile katledişini anlatmakta, dolayısıyla Selim’i zalim bir işkenceci ve Ali’yi de bir kurbana dönüştüren bu süreci irdelemektedir. Selim, roman boyunca kişiliği, ahlâkî yapısı, algıları ve tepkileri bakımından alışıldık roman başkişilerinin çoğundan farklı bir portre çizmektedir. Roman, Selim’in çocukluk arkadaşını işkence ile katletme eyleminin tasvir edildiği çok sarsıcı bir sahne ile açılmış olmasına rağmen, bu vahşice eylemin fâili olan Selim’i, iyilik, doğruluk ve dürüstlük gibi erdemleri temsil eden davranışlar ve eylemler içinde de sergilemektedir. Roman bütünüyle, bu iki zıt kutup arasında, ruhsal, toplumsal ve ahlâkî güdülerinin etkileşimi içinde aktörü hâline geldiği eylemlerle bir anti-kahramana dönüşen Selim’in bu patolojisini yaratan zemini kurmaya odaklanmıştır.
Bu makale, Yusuf Atılgan’ın kuramsal açıdan belirgin biçimde ilişkili olduğu varoluşçuluk ve absürt felsefe bağlamında, toplumsal, ruhsal ve davranışsal kalıplarının bileşkesiyle bir anti-kahramana dönüşen roman kahramanı Selim’i, romanın kurgusunu da ele alarak irdelemeyi amaçlamaktadır.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Yusuf Atılgan is the one of the most important names of the Turkish literature after 1950. Canistan is the writer’s third and the last novel which was written after Aylak Adam and Anayurt Oteli, in many respect, two original and well known works of Turkish novel. First of all, Yusuf Atılgan was able to write first three chapters of the novel called “trial”, “judge” and “witness”, but he died without being able to finish fourth and the last chapter called “accused”. Therefore, Canistan joined the unfinished novels which were completed in the reader’s imagination as Aydaki Kadın (Ahmet Hamdi Tanpınar) and Eylembilim (Oğuz Atay).
Secondly the work aimes to discuss an original issue and character. The novel tells about Selim’s meeting with Ali many years later and the killing of Ali by Selim. Selim was a son of poor family and was given a servant to the Ali’s family, so they lived together during their childhood. Novel also examines the process which converted Selim into a cruel torturer and Ali into a victim. Selim portrays differently from the most of usual protagonists of novels from the aspects of his personality, morality and reactions.
Despite the novel was opened up very taumatic scene describing how Selim tortured his childhood friend, it also presents Selim as related with the behaviours and actions representing goodness, righteousness and honesty. The novel as a whole has been focusing on constructing the background which created Selim’s this pathology which converted him and anti-hero with his actions by the means of interactions among his moral, social and psychological motivations.
In this article, it is aimed to examine Selim as a protagonist transformed into an anti-hero with combinations of his psychological, social attitudes in the context of existentialism and philosophy of absurdity that Yusuf Atılgan is related, by the means of searcing on fiction of the novel, too.
|