|
Makale Özeti:
|
Arastırmanın Temelleri: 1945–1950 yılları arasında Türkiye, Amerika Birlesik Devletleri ve
Sovyetler Birligi arasında yapılan görüsmeler, yazısmalar, üç ülke arasında sunulmus notalar,
imzalanan antlasmalar ve bu ülkelerde çıkartılan kanunlar.
Arastırmanın Amacı: 1945–1950 yılları arasında kalan dönemde Sovyet talepleriyle karsı
karsıya kalan Türkiye’nin destek için Amerika’ya yakınlasması ve Amerika’nın II. Dünya Savası
sonrasındaki yeni stratejisi geregi Türkiye’ye Truman Doktrini ve Marshall Planı çerçevesinde destek
vermesi sürecini incelemek ve ortaya koymak.
Veri Kaynakları: Basbakanlık yayını olan Ayın Tarihi’nde yayınlanmıs olan notalar, dönemin
günlük gazeteleri, incelenen dönemde söz konusu konuyla ilgili olarak Türkiye’de çıkartılmıs ve
Basbakanlık yayını olan Düstur’da yer almıs olan kanunlar, ABD’ndeki bilimsel dergilerde konuyla
ilgili yayınlanmıs bilimsel makaleler ve konuyla ilgili yayınlanmıs kitaplar.
Ana Tartısma: II. Dünya Savası’ndan hemen sonra Türkiye, neden ısrarla Batı dünyasına ve
özellikle ABD’ye yakınlastı ve bu yakınlasmasının 1950 yılına kadar ilk sonuçları neler oldu?
Sonuçlar: II. Dünya Savası’ndan hemen sonra Türkiye, savasta yürüttügü tarafsızlık
politikasının sonucu olarak dünyada yalnız kalmıstır. Bu yalnızlık döneminde Sovyetler Birligi’nin
doguda toprak ve Bogazlarda üs talepleriyle karsı karsıya kalmıstır. Kendini Sovyetler Birligi’ne karsı
tek basına savunabilmesi mümkün olmayan Türkiye, Batı dünyasından destek aramıstır. Aynı
yıllarda, Sovyetler Birligi’ne karsı yeni stratejiler gelistiren ABD, bu stratejileri ve çıkarları geregi
Türkiye’ye yardım etme kararı almıstır. Bu kararın ilk uygulamaları da 1947’deki Truman Doktrini ve
1948’deki Marshall Planı çerçevesinde olmustur.
|