Derginin Adı:
|
Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi
|
Cilt:
|
2014/5
|
Sayı:
|
2
|
Makale Başlık:
|
Çoklu Özellik-Çoklu Yöntem Analizlerinde Kullanılan Farklı Modellere İlişkin Sonuçların İncelenmesi
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
Examining the Results of Different Models Used in MultitraitMultimethod Analysis
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
25.02.2015
|
Okunma Sayısı:
|
17
|
Makale Özeti:
|
Bu çalışmada, çoklu özellik çoklu yöntem matrisleri üzerinde doğrulayıcı faktör analizi yapılırken kullanılacak olan modellerin yöntem kullanma durumları ve özellik ilişkileri açısından farklılıklarına bakılmıştır. Araştırmada, bireylerin problem çözme ve eleştirel düşünme becerileri ele alınarak, yaratıcı düşünme becerilerine ilişkin bir model ortaya konulmuştur. Ortaya konulan model bireylerden anketler sonucu elde edilen puanlar, bireylerin kendilerini değerlendirdikleri puanlar ve akranları tarafından değerlendirilmesi yöntemleri ile yükseköğretimde öğrenim gören 500 öğrenciden veri toplanarak elde edilmiştir. Farklı yöntemlerin farklı özelliklerle ölçülmesi sonucu oluşturulan çoklu özellik çoklu yöntem matrisi belirlenerek geçerlik ve güvenirlik yorumları yapılmıştır. Ardından model çoklu özellik çoklu yöntem matrislerine uygulanan yöntem ilişkili, bağımsız ilişkili ve eksik yöntem ilişkili modeller ile karşılaştırılarak, kullanılan yöntemlerden hangisinin modeli değerlendirmede uygun olduğu incelenmiştir. Üç farklı yöntem ile elde edilen problem çözme ve eleştirel düşünme becerilerine ait toplam puanlar ile yine üç farklı yöntemin kullanılması ile elde edilen yaratıcılık puanlarının toplamı, bir yapısal modele dönüştürülmüştür. Problem çözme ve eleştirel düşünme becerileri ile ölçülmeye çalışılan yaratıcılığın ölçme modeli üzerindeki uyumunun kabul edilebilir düzeyde olduğu belirlenmiştir. Çoklu özellik çoklu yöntem matrislerinde Doğrulayıcı faktör analizi model karşılaştırmalarında en iyi uyumu geçerliğe en az katkısı olduğu düşünülen yöntemin modelden atıldığı, geçerliğe ilişkin eksik yöntem ilişkili model vermiştir. En düşük uyumun ise yöntem ilişkisiz modelde olduğu belirlenmiştir. Bu yüzden doğrulatıcı faktör analizinde yöntem ilişkili ve özellikle eksik yöntem ilişkili model çok daha istenir sonuçlar almak adına önerilmektedir.
|
Alternatif Dilde Özet:
|
In this reseach, method related and trait related specifications are compared in multitrait-multimethod confirmatory factor analysis. Based on persons’ problem solving and crticital thinking abilities, a model related to creative thinking abilities was introduced. The model datas collected with self-report, questionnaire and friend report methods in 500 higher education students. Reliability and validity was interpreted in a multitrait-multimethod matrix by measuring the different traits using different methods. Later, correlated method, uncorrelated method and “minus-1” method in multitrait-multimethod confirmatory factor analysis are compared to decide which method works better to evaluate the models. The reliability diagonal values confirmed to be highest values of the matrices while collecting validity evidence in creative thinking ability. The validity coefficients are also different from zero. In validity diagonal, heterotrait-heteromethod triangle and heterotrait-monomethod triangle values is lower than validity diagonal values.Total scores, which was calculated by three diffrent method on problem solving and creative thinking abilities set as a structural model on creative thinking ability. Fit indices of creative thinking model were found acceptable. In multitrait-multimethod matrices, best model to assess creative thinking ability is the “minus-1” model.
|