|
Makale Özeti:
|
Karakter, bir yapıtta türlü yönleriyle ele alınan kişi olup yapıttaki olayların
ve anlatımın biçimlenmesini sağlayan önemli ögelerden biridir.
Karakterlerin başından geçenler, duyguları, düşünceleri, kendileri ve
çevreleriyle yaşadıkları çatışmalar, olay örgüsünü devindirerek okurun
yapıtla olan ilişkisini belirler. Okurun karakterlerle kuracağı özdeşim,
okuma eylemine nitelik kazandırır. Bu durum özellikle çocuk yazınında
önemli bir etkendir. Çocuklar, günlük yaşamlarındaki sınırlı kişiler dışında
okudukları yapıtlarda yeni kişilerle karşılaşırlar. Karşılaştıkları yeni kişiler
aracılığıyla yeni serüven ve deneyimler yaşar, yaşama ve insana dönük
ilişkileri sezer, kişilerin karşılaşabileceği sorunları görerek uygun çözüm
yollarına ilişkin bilgi edinirler. Yapıtta yer alan karakterlerin kendi
düzeyinde olması çocuk okurların yalnızlık duygusunu azaltır. Karakterlerin
iyi biçimlendirilmiş fiziksel ve ruhsal özellikleri, olayları yönlendirirken
sergiledikleri tutumları, bu yapılandırmanın rastlantıdan uzak, inandırıcı bir
biçimde dile getirilişi çocukları karakterler gibi duymaya, düşünmeye iter.
Bu yapılandırmaya merak ögesinin eklenip kurguya sindirilmesi okurların
özdeşim kurma yoluyla okuma sürecine etkin katılmasını sağlar.
Çalışmada Nur İçözü’nün “Bintepe’nin Hayaleti” adlı yapıtında yer alan
karakterlerin çözümlemesi yapılarak karakterlerin özellikleri, geliştirilme
süreci örneklendirilecek, kurgudaki yeri belirlenmeye çalışılacaktır.
Çözümlemelerden elde edilen verilerle yapıtın çocuk yazınındaki yeri
tartışılacaktır.
|