|
Makale Özeti:
|
This study, which aims to evaluate the agriculture of Istanbul in the eighteenth-century, is
based on the assortment of Istanbul Ahkâm Registers in the period of 1757-1760. In order to classify
the provisions of Ahkâm Registers; (a)registry(book) numbers, (b)application areas, (c)conflict issues,
(d)the social position of the litigants, (e)the religion of the litigants, and (f)application years were
chosen as the basic analysis variables. Each judgement, which were based on this systematic, were
examined in themselves.
259 provisions of the agriculture were determined in Istanbul Ahkâm Registers in the period
of April 1757-December 1779. The analysis of this Ahkâm Books(between 4-5 books), the maximum
provisions were found with 5th part (64.9%) of them. The most problems of the agriculture of
Istanbul were “intervention of pasture, plateau, grass, reedy etc”(22%),“get in tax from tax-evader or
short-change” (13.9%), and “transition of the miri-land, reedy and rushy by
inheritance”(13.5%).Moreover, the most agricultural problems occurred in Üsküdar(46.3%) region.
Also, the most agricultural problem in Surici was “migration of reaya to another places” (5 cases and
83.3%); in Galata “devolution and demise of timar-land” (4 cases and 26.7%); in Uskudar “transition
of the miri-land, reedy and rushy by inheritance” (22 cases and 18.3%), and in Haslar “intervention of
pasture, plateau, grass, reedy etc.” (35 cases and 29.7%).
The agricultural problems of Istanbul in the eighteenth-century occurred between the reaya
(74.9%). Both the applicants and the complainees were intensity composed by the Muslims reaya
which were dwelling in village. It was determined that 59.1% of this agricultural problems occured in
the period of 1759-1760.
|
|
Alternatif Dilde Özet:
|
18.yüzyılda Ġstanbul’daki tarımsal sistemi değerlendirme amacındaki bu çalışma, 1757-
1760 yılları arasındaki döneme ait Ġstanbul Ahkâm Defterleri’nin tasnifine yöneliktir. Ahkâm
Defterleri’nde yer alan kayıtlardaki hükümleri tasnif edebilmek için; (a) defter numaraları, (b)
başvuru yerleri, (c) ihtilaf konuları, (d) ihtilafın taraflarının sosyal konumları, (e) ihtilafın taraflarının
dinleri ve (f) başvuru yılları, temel analiz değişkenleri olarak seçildi. Her bir hüküm, bu sistematiğe
göre -öncelikle kendi içlerinde ve daha sonra da genel analize tabi tutularak- incelendi.
Ġstanbul Ahkâm Defterleri Kayıtları’nda, Nisan 1757-Aralık 1760 tarihleri arasındaki
dönemde, ticaret ile ilgili olarak 259 tane hüküm tespit edildi. 4 ve 5 numaralı Ahkâm Defteri’ndeki
bu hükümlerden, en fazla kaydın 5 numaralı defterde (%64,9) yer aldığı görüldü. Ġstanbul’da yaşanan
tarımsal sorunların, yoğunluklu olarak “mera, yayla, kışlak, otlak, sazlık vb. yerlere müdahale”
(%22), “vergi ödemeyenlerden veya eksik ödeyenlerden verginin tahsili” (%13,9) ve “miri toprağın,
sazlık ve kamışın mirasen intikali” (%13,5) konularıyla ilgili oldukları belirlendi. Bununla birlikte
tarımla ilgili en fazla sorunun, Üsküdar (%46,3) bölgesinde oluştuğu görüldü. Yine, Suriçi bölgesinde
yoğunlukla “reayanın başka şehir, köy vs. yerlere göçü” (5 karar ve %83,3); Galata bölgesinde genellikle “tımar toprağının ferağ ve tefvizi” (4 karar ve %26,7); Üsküdar bölgesinde yoğunlukla
“miri toprağın, sazlık ve kamışın mirasen intikali” (22 karar ve %18,3) ve Haslar bölgesinde
genellikle “mera, yayla, kışlak, otlak, sazlık vb. müdahale” (35 karar ve %29,7) konularına ilişkin
sorunların yaşandığı tespit edildi.
18.yüzyılda Ġstanbul tarım sistemindeki sorunların, çoğunlukla yönetilenler (reaya) arasında
yaşandığı (%74,9) görüldü. Hem müracaat eden ve hem de şikâyet edilen taraflar, çoğunlukla köyde
yaşayan Müslüman yönetilen reayadan müteşekkildi. Ġncelenen dönemdeki tarımsal sorunların
%59,1’inin, 1759-1760 yılları arasındaki dönemde yaşandığı belirlendi.
|