|
Makale Özeti:
|
Yazma, çocukluk yıllarının ilk dönemlerinden itibaren çeşitli karalama ve çizgi çalışmaları ile gelişmeye başlayan bir beceridir. Okul öncesinde yazma çalışmaları, çocukların ilkokula başlamadan önce aileleri veya akranlarının desteği ile yazı dilini keşfetme eylemidir ve belli aşamaları içerir. Bu araştırmanın amacı, okul öncesi dönemdeki çocukların yazı algısını yaş, cinsiyet ve sosyoekonomik düzeye göre incelemektir. Araştırma nitel araştırma desenlerinden durum çalışması olarak tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 3-5 yaş (36-66 aylık) arasındaki 96 çocuk (46 kız, 50 erkek) oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgiler Formu ve Okul Öncesinde Yazı Algısı Formu kullanılmıştır. Çocuklar, “Benim için bir şeyler yazabilir misin?” yönergesiyle yazmaya yönlendirilmiştir. Yazma işlemi tamamlandıktan sonra “Ne yazdın? Yazdıklarını bana anlatır mısın?” şeklindeki sorularla yazdıkları üzerinde konuşmaları istenmiştir. Çocuklardan elde edilen yazı örnekleri, yazı algısının gelişimindeki aşamalara göre sınıflandırılmıştır. Sonuç olarak, 3 yaş grubundaki çocukların genelde karalama aşamasında yer aldıkları görülürken, 4 yaş grubundaki çocukların doğrusal tekrarlama aşamasında, 5 yaş grubundaki çocukların genelde rastgele harf oluşturma aşamasında, az bir kısmının ise seslerle ilişkilendirme aşamasında yer aldıkları görülmüştür. Ayrıca çocukların sosyoekonomik düzeylerinin yazılarını konumlandırmada etkili olduğu, fakat cinsiyetin bu konumlandırmayı etkilemediği, kız çocukların bazı yaş dönemlerinde erkek çocuklara göre ileri aşamada oldukları, hem erkek hem de kız çocuklarının çizgi takibine dikkat ettikleri ve yazı örneklerinin dik temel harflere daha yakın olduğu görülmüştür. Araştırma sonuçlarından hareketle okul öncesi dönemde yazı algısının güçlendirilmesine yönelik önerilerde bulunulmuştur.
|