Makale Özeti:
|
Safiyyüddin Abdülmü’min el-Bağdadî (ö.739-1338) tarafından kaleme alınan Merâsidü’l-
Ittılâ‘ adlı eser, ansiklopedik olarak düzenlenmiş bir coğrafya sözlüğü olup, özellikle
İslâm ülkelerinin coğrafyasını tanıtmaktadır. Merâsidü’l-Ittılâ‘’nın içerdiği mekân adları
ve bu yerler hakkında verilen bilgiler, Ortaçağ Türk tarihi açısından son derece önemli
kayıtları ihtiva eder. İslâm memleketlerinin pek çok yerleşim yeri hakkında coğrafî malumatı
aktarması yanında, iskân edilmeyen yerleri de içermesi ve bunlar hakkında tanıtıcı
bilgiler vermesi, özellikle tarihi coğrafya çalışmaları açısından eseri çok daha önemli hale
getirmektedir. Merâsidü’l-Ittılâ‘’nın, Yâkût el-Hamavî’nin Mucemü’l-Büldân adlı eserinin
muhtasarı olmasına karşın, onun Anadolu coğrafyasına dair verdiği kayıtların, özellikle
tarih ve edebiyat araştırmalarında kuşkusuz göz ardı edilmemesi gerekir. Yerleşim
yerlerinin yanı sıra, dağlar, denizler, nehirler gibi diğer coğrafi oluşumların tanıtılması,
eserin tarihi coğrafya alanına büyük katkı sağlamasına yol açar. Dolayısıyla, bu çalışma
ile eserde başta İstanbul ve Konya olmak üzere, Anadolu’ya müteallik yerleşim yerleri
ile diğer coğrafi mekânlar hakkında verilen kayıtlar ve bunların tahlili ile eser hakkında
umumi malumat ve değerlendirme yapılması amaçlanmaktadır.
|