Derginin Adı:
|
MANAS Journal of Social Studies
|
Cilt:
|
2015/4
|
Sayı:
|
3
|
Makale Başlık:
|
TRAGIC IN THE NOVELS BY CHYNGYZ AITMATOV: ON THE BASIS OF THE NOVELS FACE TO FACE, FAREWELL GULSARY, THE WHITE SHIP
|
Makale Alternatif Dilde Başlık:
|
ЧЫНГЫЗ АЙТМАТОВДУН ПОВЕСТТЕРИНДЕГИ ТРАГЕДИЯЛУУЛУК: «БЕТМЕ-БЕТ», «ГҮЛСАРАТ», “АК КЕМЕ” ПОВЕСТТЕРИНИН НЕГИЗИНДЕ
|
Makale Eklenme Tarihi:
|
5.01.2016
|
Okunma Sayısı:
|
1
|
Makale Özeti:
|
Chyngyz Aitmatov is one of the world writers who tried to comprehend urgent problems of the war,
difficult reality of the social life and social cataclysms of the XX century artistically and put the
philosophical, moral-ethical and other ecological global questions point-blank. On the basis of his
works of art such issues as universe and a man, a man and a nature, life of certain individual and
ideology were included and those issues were studied artistically through the history and personal
life. Therefore we are certain to say that tragedy plays the main role in the works of art by Aitmatov.
Here the question arises in what sense and how the tragic was shown, what message it carries in his
works. We aim to find the answers in three novels by Aitmatov. They are “Face to face” (1957),
“Farewell Gulsary” (1966), “The white ship” (1970). These novels were written during the
development period of Kyrgyz literature. Secondly, all three novels draw everybody’s attention with
the fact that they reflect tragic facets of real Kyrgyz world and way of life. Thirdly, national life
elements narrated in these novels touch the problems of the whole human being. Moreover the main characteristics specific to tragic – a tragic situation, a tragic guilt, tragic conflict and tragic life of
characters were shown in these novels.
On studying explication of tragic in the works by Ch.Aitmatov the principle of historicalphilological
analysis was used as a methodological basis. Contextual and hermeneutical
analyses were used as well.
|
Alternatif Dilde Özet:
|
Чынгыз Айтматов XX кылымдагы социалдык катаклизмдерди, согуштун каарын, социалдык
турмуштагы катаал чындыкты көркөм аңдоого умтулган, философиялык, нравалык-
этикалык, экологиялык глобалдык маселелерди кабыргасынан койгон дүйнөлүк
жазуучулардын бири. Анын чыгармаларынын негизинде аалам жана адам, адам жана
табигат, жеке адамдын тагдыры жана идеология өңдүү маселелер камтылып, ал маселелер
тарыхтын жана адам тагдырынын трагедиялуу учурлары аркылуу көркөм иликтөөгө алынат.
Андыктан трагедия Айтматовдун чыгармаларынын негизги чордонунда турат деп айтсак
жаңылбайбыз. Мунун өзү Айтматовдун чыгармасындагы трагедиялуулук кандай өңүттөн
көрүнөт, кандай пафоско ээ деген суроону жаратпай койбойт. Бул суроого биз жазуучунун үч
повестинен жооп издөөнү максат кылабыз. Алар: “Бетме-бет”(1957), “Гүлсарат”(1966), “Ак
кеме”(1970) повесттери. Аталган повесттер кыргыз адабиятынын өнүгүү мезгилине туш
келген учурда жаралган чыгармалар. Экинчи жагынан, бул үч повесть тең нагыз кыргыз
дүйнөсүнүн, жашоо-турмушунун трагедиялуу кырларын чагылдырганы менен кызыгууну
туудурат. Үчүнчүдөн, бул чыгармалардагы улуттук жашоо-турмуштун кырлары жалпы
адамзаттык көйгөйлөрдү көтөрөт. Булардан тышкары үч повестте тең трагедиялуулуктун
мүнөздүү белгилери болгон – трагедиялык кырдаал-шарт, трагедиялык күнөө, трагедиялык
конфликт, трагедиялык каармандардын тагдыр-турмушу орун алган.
Ч.Айтматовдун чыгармаларында трагедиялуулуктун экспликациясы үчүн изилдөөдө
тарыхый-филологиялык, о.э. контекстуалдык жана герменевтикалык анализ колдонулду.
|